شاناو

نێوی بەرز و پڕئاوازە، نێوی شاهانە.

گەنجۆ

گەنجینە، ماڵ و سامان.، بانگ کردنی لەسی لاو

ئاراز

1. ئارائاس، ئاراس، فرمیسکی شادی؛ 2. یە‏کێ له ‏فەرماندە‏رەکانی مادی چکۆڵه؛ 3. یە‏کێ لە ‏پاڵە‏وانە‏کانی کوردی زەعفە‏رانلوو؛ چۆمی ئاراز، یان ئاراس، لە ناوچەی بینگۆڵ لە کوردستانی باکوورەوە سەرچاوە دەگرێ و 435 کیلۆمیتر بە ناو خاکی کوردستاندا دەڕوا و بە سنووری ناوەندی ئێران و ئازەرباییجاندا تێدەپەڕێ و دەڕژێتە زەریای قەزوێنەوە. درێژایی ئاراز دەگاتە 920 کیلۆمیتر. بڕوانە وشەی ئار. بۆ وەبیرهێنانەوە، زۆربەی زۆری ئاوی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست کە لە رێگای یەکاوی عارەبان (شط العرب)ەوە دەڕژێنە کەنداوی فارس/عەرەب، لە کوردستانی باکوور، لە شاری بینگۆڵ (بنگۆل)ەوە سەرچاوە دەگرێ.

تۆڵە

هەق سەندنەوە، مافوەرگرتنەوە.

وێشا

بە هەورامی واتە: خۆی، خۆیان.

ئێدلبێ

گوندێکە لە پشت شارۆچکەی شیروان، یان (شێروان مەزن) لە باشووری کوردستان.

ئارکاس

1. گەورەی کاسییەکان؛ 2. نێوی گوندێکە لە ناوچەی مووش لە باکوور‌ی کوردستان. بڕوانە وشەی ئار.

چناو

1. چندراو، ته‌ندراو؛ 2. تۆمی وه‌شیاگ؛ 3. له‌داره‌وه‌کراو؛ 4. له‌سه‌ریه‌کنراو، له‌بانیه‌ک که‌ڵه‌که‌کردن.

باوەزێن

باوەشێن، باشێنەر، باهاوێژ، کوولری ساردکردنەوەی ناو ماڵ یا شوێنێکی دیکه، باهاوێژ، دەزگا یان کەرەسەیەک کە با باوێژێ.

سەپکە

سەپک، رنەک، کولێرەی لە ئاردی دورشت. ئەم (سەپک) ە دوورە لە سەبکی بەواتای شێواز!