شاملوو

1. من شام؛ 2. خەڵکی شام. 3. نێوی دوو گوندی کۆن بوون لە شارەزوور کە لە سۆنگەی لەمپەری دەربەندیخاندا چۆڵ کران و بوون بە ژێر ئاوەوە؛ 3. سەرنێوی شاعیری پایەبەرزی فارس: (ئەحمەدی شاملوو) ە؛ وشەی شام وشەیەکی عەرەبییە و لە زمانی کوردیی و فارسیدا وشەیەکی هاوبەشە واتە: سەرەتای شەو و نانی شێوان؛ وشەی (لوو) ش پاشگرە و واتە: سەربە، لەمەڕ، وەکوو هۆزی حەیدەرانلوو، سەربە حەیدەرن؛ دیسان شام چەند واتای دیکەی هەیە: 1. شام: تەنگی نوێژی شێوان؛ 2. شام: نێوی کۆنی شاری دیمەشق پایتەختی وڵاتی سووریەیە؛ 3. شام: گرێ و خڕایی سەخت لەبن پێست، لک.

ساسۆن

نێوی هۆزێکی کوردی بەنێوبانگ و چیایەکە لە باکووری کوردستان، شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران ساڵی 1925 لەوێوە راسا.

بنەوان

1. بنەوا، ئەو کەسەی کاری ناو ماڵ بەڕێوە دەبا؛ 2. قاعدە.

تارمە

1. هەیوانی سەردانەپۆشراو؛ 2. مەعجەرەی بەرهەیوان.

دڵناز

دڵناسک، زووڕه‌نج.

قەیتوول

نێوی یەکێ لە هۆزە کوردەکانی ناوچەی مەندەلییە لە باشووری کوردستان.

پاژینە

کەپەکی ئارد، بنژیلی گەنم کە دەیدەن بە مریشک.

ڕاڤە

وشەیەکی کرمانجی یە واتە: شرۆڤە، شیکردنەوە (شەرح) ی عەرەبی.

تەڤگەر

کۆگەڕ، پێکەوە بە کۆمەڵ گەڕیان، بە کۆمەڵ بزووتن، تەواو لە گەڕن و جووڵە، تەڤگەڕ، وشەیەکی کرمانجییە واتە: هەدانەدەر، هەمیشە لە جووڵە و گەڕاندا، دانەسەکناو. لە ئەدەبیاتدا بۆ (بزووتنەوهی سیاسی‌) بەکار دەبرێ، وەکوو: بزووتنەوەی کوردستان.

پەیوان

نێوی چیایەکە لە ناوچەی ئیلام.