ئینشک

گوندێکە لە نێوان (قەدش و ئەردەنا) لە لای بامەڕنی لە کوردستانی باشوور.

ئۆگر

خووپێگرتوو، کەسێک کە هۆگری شتێک بێ.

کۆسان

1. کێفسان، کوێستان؛ 2. نێوی شارۆچکەیەکی کوردنشین بوو لە نێوان شاری کووت و شاری نەعمانییە کە بە دەستی حوکوومەتی بەعس، کوردەکانی ئاوارە کران و عەرەبیان هێنا جێگەیان. کووت و نەعمانییەش لە کۆندا کوردنشین بوون، بەڵام ئەوانیش بە دەستی حوکوومەتی بەعس کران بە عەرەبنشین. بڕوانە گۆسان.

پاسین

دەشتێکە لە رۆژهەڵاتی ئەرزەڕۆم لە باکووری کوردستان.

ئارۆک

کفتەساواری پانکەڵە کە لە ئاردیش دەیکەن.

زاپان

1. لکی چۆم و لقی رۆخانە؛ 2. بەردی ساف و لووس و ناسک کە منداڵ لە قەرخ چۆم کایەی پێدەکا.

وێسار

پتەو و قاییم، خۆڕاگر. کەپرێکی وێسارە.

قاسپە

قەبقەب، چریکەی کەو، دەنگی کەو.

ڕۆسەم

قارەمانی چیرۆکەئێرانییەکانە و بە پێی شانامەی فردۆسی و بەرهەمەکانی سەعدی شاعیرانی فارس، رۆسەم کورد بووە و زانایانی کورد لەم مەسەلەیە کۆڵیونەتەوە و ئەم بانگاشەیە بە راست دەزانن. کاک دەوڵەتشاهیش زیاتر لە 500 وشەی کوردیی لەناو ئەم داستانەدا دەرهێناوە و سەلماندوویەتی کە رۆسەم کورد بووە.

چەتۆ

1. مەسبەست لە ئینسانی ئازا و زیرەک؛ 2. کورتکراوەی چەتە و چەتوون، بەواتای رێگر و تۆسن.