پیچک

1. کفتەی ساواری سادە؛ 2. گیایەکە وەکوو پیاز بۆ کەلانە دەکاری دەکەن.

سەرنج

1. وردبوونەوەی بەوردیی؛ 2. چاوکردن لە شت.

قەرناز

باڵدارێکە لە قەراخ ئاو دەژی.

ئه‌رسان

نێوی هۆزێکی کورد بووه‌ له‌ باکووری کوردستان.

کاردۆنیا

کوردۆنیا، یەکەم دەوڵەتی کورد بووە، لە 1714 ی بەر لە زایین؛ لە تیرەی (کاسای، کۆسی، کۆشۆ، گۆتی، گۆسی، گۆسان)؛ یەکێک بوونە لە هۆزە دانیشتووەکانی چیای زاگرۆس، کە چوار هەزار ساڵ زیاترە دانیشتووی ئەوێن و لە پێشدا لە کێوەکانی قەفقاز (قەوقاس) ەوە هاتوونەتە ئەوێ و نیشتەجێ بوونە، بەڵام مێژووی هاتنیان هەتا ئێستا بە دروستی روون نەکراوەتەوە و ئاکادییەکان ئەمانەیان بە کاشۆ نێو بردووە؛ ئەم (کاشۆ)گەلە هەر ئەوانەن کە کۆپەڕی پیرۆز بە (گۆشی یان گۆسی و گۆسان) نێویان دەبات و ئەمانە لە ناوەڕاستی سەدەی هەژدەیەمی بەر لە زایین وڵاتی بابلیان گرت و لە وڵاتی سۆمەر و ئاکاددا حکوومەتێکیان بە نێوی کوردۆنیا، ئان کاردۆنیا دامەزراند.

بەرچەڵە

ئەستوندەگی دەرەوەی چادر لەلای چیغەوە.

بەرژەنە

بەرەمەشکە، رۆنەکەرەی یەکجار مەشکەژەندن.

دەستەوا

گۆڕینه‌وه‌ی دوو شتی وه‌کوو یه‌ک، گۆڕینه‌وه‌ی شتێک به‌ شتێکی دیکه‌ی وه‌کوو خۆی.

مەندێ

1. گیایەکە لە شێوەی هەڵز کە لە ژاژی و پەنێر دەکرێ و مەڕوماڵاتیش دەیخۆن؛ 2. لە گۆرانیی کوردیدا هاتووە: مەندانە و مەندانێ، لێ لێ مەندێ.

گەردانە

ملوانکەی زێڕینی پڵپڵەدار.