کۆشەنگ

کۆی شۆخ و شەنگ، شۆخ و شەنگی هەمووی پێکەوە، ئاماژە بە کیژ یان کوڕێک کە هەموو رانەیەکی جوانی و لەباربوونی تێدا کۆ بووبێتەوە. بڕوانە کۆڕەنگ و کۆدەنگ.

هەسنا

نێوی هۆزێکی کوردە لە جزیر و بۆتان لە کوردستان.

زۆراو

نێوی کوڕی رۆسەمی قارەمانی داستانی کوردیی (رۆسەم و زۆراو)ە. دوکتۆر عیمادەلدینی دەوڵەتشاهی کە خەڵکی کرماشان و پیاوێکی زانا بوو سەلماندوویەتی که رۆسەم و زۆراو کورد بوونە و چیرۆکەکەشیان چیرۆکێکی کۆنی کوردییە. بڕوانە بۆ زۆر.

ئەڤین

عەشق و دڵداریی، خۆشەویستیی، حەزلێکەریی.

لاسامە

رێژنە، رەهێڵە، شەستەباران.

پازووک

پازووک لەو کوردانە بوون کە پێشتر سەر بە ئایینی ئێزیدییەکان بوون و لە باکووری کوردستان دەژیان، بەڵام دوایی لە شەڕی نێوان سەفەوی و عوسمانیدا بەناو ئێراندا بڵاوەیان پێ کرا و بوون بە تورک و فارس و ئایینی شیعەیان قەبووڵ کرد.

کاسمە

کولێرەی تۆتۆیی و نانێک که هەویرەکەی بە رۆنەوە شێلدرابێ.

قەسری

قەسرین، لەسەرمادا تەزیو، سەرمابردوو.

شێنا

بەهێز و تاقەت، بەواز.

ژەڤەک

نێوان، دۆژ.