شاپەڕ

شاباڵی مەل، پەڕی گەورەی باڵی مەل.

شالاوێن

شانەواز، دەنگخۆش و بەستەبێژی باش و لێهاتوو، کەسێک کە لە لاواندنەوە و دەنگخۆشیدا لێوەشاوە و زەبەردەست بێ.

زەڕنیشان

زێڕنیشان، بە زێڕ نیشانە کراو، وێنەی زێڕ.

ماویان

گوندێکە لە ناوچەی بێڵەوار لە لای کامیاران لە کوردستانی ڕۆژهەڵات.

رامان

1. دەبیرەوەچوون و لەسەر شتێک چەق راوەستان؛ 2. ماتبوون و بیرکردنەوە، سەرسووڕمان؛ 3. تیرەیەکن لە کورد کە لە ئوستانی فارس دەژین؛ 4. رامان داگری پێنج باژێڕە لە ئوستانی فارس کە ناوەندەکەی (شیراز)ە رەنگە لە کاتی ئێستا ئەم ناوەندە ئاوەها نەمابێ و ئەم دابەشینەی لەسەر هەڵگیرابێ.

باوەڕ

1 ئیمان؛ 2 سنووری نێوان دوو زەوی، کەوشەنی نێوان دوو کێڵگە. باوەڕ و بڕوا، دوو مانای جیا لە یەکیان هەیە. بڕوانە بۆ بڕوا.

خەڵات

1. پێشکەشی، دیاریی؛ 2. لە زۆر شوێنی کوردستان بە (کفن) ی مردوو دەڵێن: خەڵات؛ 3. هەروەها بەو کەلوپەلەی کە رەگەڵ بووک دەخرێ بۆ ماڵی زاوا دەگوترێ: تەیارەک یان خەڵات.

ڕێوان

1. ئاگاداری رێگە، پاسەوانی رێگا؛ 2. رێگەناس.

وێزان

1. پێزان، شت لەبەر چاو، چاکە لەبەرچاو؛ 2. ئاگادار لەخۆ؛ 3. ئاگادار لە کەسێکی دیکە.

ئەرژەنگ

ئەردەنگ، ئەرجەنگ، نێوی کۆپەڕەکەی مانیی پەیامبەری کوردە کە هەموو جۆرە نەخش و نیگارێکی تێدا هەبووە و بەو بۆنەوە بانگەشەی پەیامبەریی کردووە، هەرشتێکیش کە خاوەنی نەخش و نیگاری جووان بووبێ بەم کۆپەڕەیان وێنواندووە؛ دەڵێن مانیی لەم کۆپەڕەدا بۆ نیشاندانی بیروباوەڕی خۆی لەمەڕ رەوتی خولقاندن و گەردوون، وێنە و نیگارگەلێکی کێشاوە کە تێگەییشتنی ئەو بۆ لایەنگرەکانی هاسان بێ. ئەرژەنگ لە (شانامەی فردۆسی)دا نێوی دێوێک لە سەردارانی دێوی سپی و نێوی پاڵەوانێکی توورانیی بووە.