ئاوتین

1. ئابتین، خاراو، لەکڵ دەرهاتوو؛ 2. نێوی باوکی فەریدوونی دامەزرێنەری پاشایەتی خالدی (کاردۆخی)یەکان بووە.

ئارابخا

1. لە دوو وشەی (ئار و ئا‌پخا) پێکهاتووە کە (ئار) واتە: گڕ و (ئاپخا) بە زاراوەی ئاسووری کۆن واتە شار، یان مەڵبەند، کە بە سەر یەکەوە، واتای شاری گڕ دەدا، یان شوێنێ کە نەوتی هەبێ. 2. نێوی شاری کەرکووک بووە لە ساڵی 572 ی زایینی و ئەم نێوە هیچ پێوەندییەکی بە وشەی داتاشراوی (عەرەبخا)وە نییە؛ جیاواز لەوەی کە ئاشوورییەکان لە بەردە نووسراوەکانی خۆیاندا باسیان کردووه، کەرکووک لە سەردەمی ساسانییەکاندا لەبەر بوونی نەفت و گەرمیی ئەو شارە، بە (گەرمکان) بەنێوبانگ بووە و سریانییەکانیش بە (بینکرمان) نێودێریان کردووە. ئەم نێوە دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی پێنجەمی بەر لە زایین. بڕوانە وشەی ئار.

سیلان

موورگێکی رەشە کە ژنان بۆ خشل بەکاری دەبەن.

قەرەنی

دووهەمین کوتانی چەڵتووک بە دنگ.

ئاڤزین

1. په‌نگخواردنه‌وه‌ی ئاو و رابوونی له‌ جێگای خۆی؛ 2. بڵندایی و گێژی نێرینه‌ی ئاو.

هەولێر

1. هەڤلێر، یەکجار باش، لە باشیش باشتر؛ 2. شارێکی کۆنی کوردنشینە لە باشووری کوردستان کە دەگەڕێتەوە بۆ 6000 ساڵ بەر لە زایین و ئێستا پایتەختی هەرێمی کوردستانە؛ 3. نێوی کۆنی ئەم شارە (ئەربیل) کە بە سریانی واتە: ئەربەعیلە واتە: چووار دەور قەڵا.

بەرکۆ

1. قەرپۆسی زین؛ 2. بەرکوتی دەخڵ؛ 3. لای ژێرووی خەرمان.

بۆسکین

گوندێکە لەلای رانیە لە باشووری کوردستان.

ئامانج

ئاماژ، 1. مەرام و مەبەست لە ژیاندا؛ 2. نیشانە یان هەدەف بۆ پێکان و ئەنگاوتن، کێلک، ئەو شتەی بۆ تیرهاویشتن لە پێشچاو دەگیرێ؛ 3. خزم و کەسوکار؛ 4. دۆز، وەکوو: (دۆزی کورد دۆزێکی پێچەڵپێچە).

زێوێ

1. زێوە، گوندێکە لە بناری چیای پیرەمەگروون؛ 2. زێویە: گوندێکە لەلای سەقز کە شوێنەواری کەونارای زۆری سەردەمی مادەکانی لێ دیتراوەتەوە.