نەخشین

نەخشاویی، جووان و ڕەنگین، بەنەخش و نیگار، ڕازاوە.

تاراز

نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکوور‌ی کوردستان کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە.

ژاکۆ

نێوی چیایەکە لە ناوچەی سەرحەد لە باکووری کوردستان.

واژەر

قسەکەر، نوێنەری کەسێک بۆ قسەکردن.

هەستار

هەستر، ئەسر، فرمێسک، ڕۆندک.

باهێر

1. بایەر، بەیار، زەوینی نەکێڵراو؛ 2. سەرگەردان و سەرلێشێواو.

ڕەشمێو

یاقووتی، جۆرێک ترێی وردی سووری تۆخی نزیک بە رەشە کە لە ناوچەی سنە زۆرە.

کەویژ

1. قەفیز، دەفری شتپێوان، بەتایبەت بۆ گەنم و دانەوێڵە و شتی وا لە کۆندا کەڵکیان لێوەردەگرت. پێشینان دەڵێن: (چکەویژێ، چمەویژێ!) ؛ 2. قەفیز وشەیێکی عەرەبییە و کوردییەکەی (دەمبێن یان دەمبەس)ە، دەمبێن‌ پارچە ئاسنەواڵەیێکە کاتێ‌ سۆندە یان شلنگی ئاو دەپچڕێت، بۆریی یان لوولەیەکی ئاسن دەخرێتە نێوان ئەو سۆندە بچڕاوە بۆ وێکخستنەوەی، ئەو بۆرییەی کە ئەم سەر و ئەو سەری سۆندەکەی تێکراوە، بەو دەمبێنە لە یەک گرێ دەرێتەوە.

قازەن

دەسک و گوڵ لە چەڵتووکی برنج.

یەشما

دەسماڵی هەورێشم.