نەوا

1. نەک، نەبایە، نەوەکوو؛ 2. ئەنوا، پەناگا؛ 3. نە بەمجۆرە؛ 4. قەتارێکە لە مۆسیقای ئێرانیی و کوردیدا کە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ساسانییەکان؛ 5. ژنی جلوبەرگ خاوێن و تەیار؛ 6. کیژی تازەپێگەییشتوو؛ 7. ئاواز، سۆزی گۆرانی، ورینگەی خۆش؛ 8. ماڵ و سامان.

تیرکان

1. شەڕاشۆ، ئامادە بۆ شەڕ؛ 2. هۆزێکی کوردن لە باکووری کوردستان.

هەنار

نار، نارۆک، نەرژی، میوەیەکە بۆ پاڵاوتنی خوێن باشە و لە کوردستان لە ناوچە ساردسێر و شاخاوییەکان زۆرە و ڕیشەکەی بۆ دەرمان و توێکڵەکەی بۆ ڕەنگ بەکار دەبرێ؛ هەناری هەورامان و شارەبان بەنێوبانگن؛ لە گۆرانیی کوردیشدا زۆر دێ و ئاماژەیە بە (مەمک).

ڤیندا

1. بەتاسە و ئارەزوو؛ 2. کەسێ که ئاواتێکی هەبێ.

ئاژۆ

1. ئاژۆر، ئاژوەر، لێخوڕ، داژوێنەر؛ 2. لێکبوونەوەی ریشە؛ 3. لە زاراوەی زازاکیدا واتە: شوێنپێ هەڵکردن؛ 4. وشەی پاشگرە وەکوو: (گەرماژۆ: گەرمابردوو)، (دەستاژۆ: دەستەمۆ، فێرەدەست)، (مەیاژۆ: کەسێک کە خواردنەوە یان (مشروب) لێی دابێ).

نادە

میوەیێ کە زوو پێبگا.

ساپان

یاریی منداڵانە.

زراڤ

باریک، ناسک، تەنک.

شارەبان

1. شوێنی دەشت و بەرز؛ 2. شاری تەخت و راسا؛ 3. چاودێری شار، شارەوان؛ 4. شارۆچکەیەکە لە نزیک شاری خانەقین؛ هەندێک بیرەوەند پێیان وایە کە لە بنەڕەتدا ئەم شارە لە سەردەمی ساسانییەکاندا بە نێوی (ئابان) ی کچی (کەسرا) وە ساز کراوە؛ ئەم شارە شارێکی گەورە و ئاوەدان بووە، بەڵام لە کاتی هێرشی مەغۆلەکاندا بۆ سەر کوردستان وێران کراوە؛ لەم شارەدا شوێنەواری سەردەمی سۆمەرییەکان و ئەکەدییەکان و کاسییەکان و ئاشوورییەکان و ساسانییەکان هەر ماوە، لەوانە زیندانی کەسرای سەردەمی ساسانییەکان.

ئارەنان

ناوی گوندێکە لە نزیک شاری سنە