سەناریا

نێوی کێوێکە لە ناوچەی برادۆست لە کوردستان.

ئاڵیشک

ئاڵشک، زوقم، سیخوار، خووسار.

زاکە

جریوەی بەچکەمەل، جریوەی زەڕنەقووتە.

دیانا

نێوی کچی ژووپیتر، خواژن (رب النوع) ی رۆمییه‌کان بووه‌؛ نێوی شارۆچکه‌یه‌کی کوردنشینه‌ له‌ باشووری کوردستان، که‌ کوردی مه‌سیحی و موسوڵمانی تێدا ده‌ژی. ئێستا نێوی دیانا کراوه‌ به‌ (سۆران).

وەرشەو

ئالیاژێکە تێکەڵ لە مس و زیو کە بریقەدارە و خەراپ نابێ و سینی و کەوچک و چەتاڵ و شتی وای لێ درووست دەکەن.

بەردەشان

1. چیای یەکپارچە بەرد، شوێنی سەخت و ئاسی، کەلی یەکپارچەبەرد؛ 2. نێوی گوندێکە لە ناوچەی (مەرگە) کە (عەلی بەردەشانی**) بەیتبێژی بەنێوبانگ لەوێ ژیاوە.

گەواڵە

پەڵەی هەور، هەوری گەواڵ گەواڵە.

ئۆگر

خووپێگرتوو، کەسێک کە هۆگری شتێک بێ.

ئەستێن

وەرگر، پاشگری کرگارییە، وەکوو: تۆڵەئەستێن، شارئەستێن، شارستێن.

ناوتۆ

دوو تۆی شتێک، وەکوو: ناوتۆی لێف یان ناوتۆی کۆپەڕ. بۆ نموونە: کاغەزەکە لە ناوتۆی کۆپەڕەکەدایە، تەزبێحەکە لەناوتۆی لێفەکەدا بوو!