سەرپەل

1. چاخی دەستپێکردنی بارانی بەپەڵە؛ 2. لقی بەرەوژووری دار؛ 3. نانێ کە لەسەر سکڵ ببرژێ؛ 4. سەرکردەی 3 هەتا 50 کەس پێشمەرگە.

بێریڤان

ئەو کەسەی کە ئیشی بێریاتی دەکا. (ڤان) وەکوو پاشگری وشە، لە زاراوەی کرمانجیدا هەر هەمان پاشگری (وان)ە کە لە زاراوەی سۆرانیدا هەیە و واتای پسپۆڕی و ئاگاداری و پاراستن و چاوەدێری و لێزانین و لێوەشاوەیی و بەخێوکردن دەدا، وەکوو: باخەوان، دەشتەوان، گاوان، شاخەوان و فڕۆکەوان و هیدیکە.

بێرۆڤ

دەوەنێکی لێڕەوارییە.

ڕواندز

رواندژ؛ رواندز لە دوو وشەی لێکدراو واتە (روان) و (دز یان دژ) پێکهاتووە و چەندین مانای هەیە، یەکەم: رووان واتە: چۆمان، چەند چەم و دژیش واتە قەڵا و رواندز یانێ: قەڵای نێوان دوو رۆبار؛ دووهەم: روان: واتە شینبوون و جێگەی ژیان و دزیش واتە قەڵا و رواندز یانێ: قەڵای ژیان؛ سێهەم: روان، واتە: رەوەندی و دزیش واتە دژ و رواندز واتە: جێگا یان شوێنەمێنگەی رەوەندیانی کورد کە لەو کاتەدا گەرمیان و کوێستانیان کردووە و رواندزیان ئاوەدان کردۆتەوە و زستانان لەوێدا ماونەتەوە؛ چوارەم: روان، واتە: ئاوەڵا و لەسەرپشت و دزیش واتە قەڵا و روواندزیش واتە: قەڵای بێ دەرگا و شوورە، چونکە جێگاکەی بەرز و سەخت و لە لێوارەی چۆمدا بووە و پێویستی بە دیوار یان شوورە نەبووە!

شاخەوان

زەردەوان، چیاپێو، کوێستانگەڕ.

رادەر

تازەداهاتوو، نۆژەن، نووژەن. نوو، بە زاراوەی کرمانجی واتە: نوێ، تازە.

شارەبان

1. شوێنی دەشت و بەرز؛ 2. شاری تەخت و راسا؛ 3. چاودێری شار، شارەوان؛ 4. شارۆچکەیەکە لە نزیک شاری خانەقین؛ هەندێک بیرەوەند پێیان وایە کە لە بنەڕەتدا ئەم شارە لە سەردەمی ساسانییەکاندا بە نێوی (ئابان) ی کچی (کەسرا) وە ساز کراوە؛ ئەم شارە شارێکی گەورە و ئاوەدان بووە، بەڵام لە کاتی هێرشی مەغۆلەکاندا بۆ سەر کوردستان وێران کراوە؛ لەم شارەدا شوێنەواری سەردەمی سۆمەرییەکان و ئەکەدییەکان و کاسییەکان و ئاشوورییەکان و ساسانییەکان هەر ماوە، لەوانە زیندانی کەسرای سەردەمی ساسانییەکان.

هاسێن

هەستیار، خاوەن هەست. ئەو کەسەی کە وردکۆڵ و وردبینە لەکار و تێکۆشاندا. (یەکجار هاسێنە! دەڵێی ئاسکە!)

دابان

نێوی گەردەنە یان (کەل) ێکە لە پشت شاخی (پیرەمەگروون) ەوە لای سلێمانی لە باشووری کوردستان.

ئیرەڤان

یەریڤان، ئێریڤان، پایتەختی وڵاتی ئەرمەنستانە، بەڵام کوردی زۆری لێ دەژی و ئەم نێوەیان لە منداڵی خۆیان ناوە. ئەم نێوە گەییشتۆتە ناو کوردی پارچەکانی دیکەش.