خاتێ
خاته، نازنێوی خاتوون.
پرپرە
1. پووڵەکەی ماسی؛ 2. بریقە و ئۆییەی زینەتیی؛ 3. پەرەنگی گوارە؛ 4. پەڵپینە، گیایەکی شینی زۆر ناسک و جوانە لە باخ و بێستانان و کوێستانان دەڕوێ و وەکوو چڵی نۆک دەچێ بەڵام گەڵاکانی جیاوازە و بۆ زکێشە باشە.
گوڵنیشان
وەک گوڵ، لە نیشانەی گوڵ.
ڕەنجبەر
کەسێک کە رەنج دەبا و زەحمەت دەکێشێ.
ساریسا
مینۆرسکی لە زمانی (تۆرۆدانگین) ی زمانناسەوە دەڵێ: لە وڵاتی (کوردۆئین) دا سێ شار بەسەر رۆباری دجلەوە هەبوونە کە نێویان ساریز یان ساریسا و ستالکا و پنیاکا بووە کە کاردۆخییەکانی لێ ژیاوە. (سترابۆ) ی رۆژهەڵاتناسیش دەڵێ: کوردۆئین بە ناوچەشاخاوییەکانی نێوان مووش و دیاربەکر گوتراوە.
تەلێ
زێڕ، تەڵا، کورتکراوەی نێوی (تەلعەت).
ئاواز
1. گۆرانی؛ 2. دهنگی خۆش و دڵنشین.
شاوێس
گوندێکە بەرانبەر پیرزین لە بن هەولێر لە کوردستان.
لێشاو
1. ئاوی زۆر و خوڕ؛ 2. بە هورووژم.
ئابان
1. مانگی دیسان بارینهوهی باران؛ 2. نێوی فریشتهی پارێزهری ئاو له ئایینی زهڕدهشتیدا؛ 3. پهری.