کاشۆک
نێوی تیرەیەکی بچووکی کوردن کە چادرنشین بوونە و زۆرتر لە دەوروبەری ناوچەی ئورفا (رۆحا) ژیاون لە کوردستان شمالی.
بەمۆ
1. نێوی جۆرێک کەتیرەیە. 2. کێوێکە لە کوردستان کە لە نێوان قەسری شیرین و دەربەندی خان و خانەقین هەڵکەوتووە.
ڕووگەش
رووخۆش، دەم بە پێکەنین.
هەڵات
هەڵاتن و ڕاکردن؛ دەرکەوتنی مانگ و خۆر و ئەستێرە و هیدیکە.
ڤەژین
ژیاندنەوە
چەتوون
1. لاسار و کایەکلێ؛ 2. سەخت و دژوار؛ 3. ناڕاست و تووش.
بەشدار
1. خاوەنبەش؛ 2. ئەندامی بنەماڵە؛ 3. سەگ؛ 4. لە کوردستان لە زۆر ناوچەی وەکوو ئالان تا دەگاتە ناوچەی هەولێر و هیدیکە، بە سەگ دەڵێن: (بەشدار)، دیارە حەقیانە چونکە لەو ماڵەدا ئەندامە و ئاگاداری زۆر شتیانە و سەگیش بۆ کورد لە کۆندا زۆر بەنرخ و پاسەوانی ماڵ و باخ و مێگەل و شتی دیکە بووە، بەڵام بە هاتنی ئیسلام بۆ ناو کوردەواری، سەگیان لە پێش چاوی خەڵک بە سپڵۆت** لەقەڵەم داوە، لە کاتێکدا ئێمە لە ئورووپا دەیبینین کە باشترین هاوڕێیە بۆ پیر و بەساڵاچووان و ئەوانەی کە رەبەن یا تەنیان. ........................................................................ وشەی سپڵۆت**، وشەیەکی کۆنە کە لە گاتاکانی زەڕدەشتدا بە مانای سەگ هاتووە نەک پیس، کەچی بە هاتنی ئیسلام، وشەی سپڵۆتیان خراپ لێک داوەتەوە، وەکوو چۆن وشەی ناڕەوای کافریان بە سەر جوولەکە و مەسیح و ناموسوڵماناندا دابڕیوە.
ئاریشه
دژوار، سهخت، چهتوون، زهحمهت.
کاژە
1. بنەی کاروان لە دەشت؛ 2. رەبەت، بۆسەی راوچی؛ 3. ئێسکەسەر؛ 4. کاژە، توێکڵ، توکوڵ، پەترۆ؛ 5. نێوی گوندێکە لە کوردستان.
حەرسیلە
حهرسیل، بهردی بناخهی گۆشهی دیوار.