ڕابەر
پێشەوا، رێبەر.
ڤەژین
ژیاندنەوە
پیرۆزە
1. پیرۆزبایی گوتن؛ 2. بەردێکی رەنگشینی بەنرخە؛ 3. باڵدارێکی (ئەفسانەیی)یە.
ئەردەڵان
1. ئاردەڵان، نیوەزاراوەیێکی زمانی کوردییە؛ 2. تیرەیەکی کۆنی کوردن؛ 3. نێوی میرانی بنەماڵەی ئەردەڵانە؛ 4. نێوی بەشی له رۆژهەڵاتی کوردستان بووە له سەردەمی سەفەوییەکاندا؛ 5. نازنێوی شاعیری کورد (حسینعلی ئەردەڵان)ە؛ لە مێژووی کورد و کوردستانی شێخ موحەممەدی مەردۆخدا هاتووە: (ئاردەڵ نێوبانگی خوسرەوی ئاشەوانە کە یەزگردی شالیاری (ئێران) ی کوشت!)؛
سۆیلە
نێوی گوندێکە لە لای (تەپەکەل و مالوان) ی شارەزوور، لە باشووری کوردستان.
یەمان
1. زۆربەهێز؛ 2. نەترس و ئازا؛ 3. زیرەک و بە دەستوبرد؛ وشەی زیادی لە گۆرانیی کوردیدا وەکوو: ئاخ و یەمان.
سیری
1. گوندێکە لەبەری ماوەت؛ 2. گوندێکە بەرانبەر بە چیای رێزانۆک لە بناری بەرسیرین لە ناوچەی رواندز.
پێوار
نادیار، نەدیار، نەلەبەرچاو، غەیب.
ڕەنگاڵە
مەلێکی رەنگاورەنگە کە هەنگ دەخوا.
سوێسکە
سۆسک، سۆسکە، سووسک، باڵدارێکی گۆشتخۆشە، مەلێکە لە شێوەی کوڕکوڕ.