ئارهناک
نێوی چیایێکه له ناوچهی بینگۆڵ، له کوردستانی باکوور.
باڤێ
ئەشکەوتێکە لەسەر سنووری باکووری کوردستان، لە ناوچەی هەکاری.
پەرشان
1. نێوی کێوێکە لە باکووری کوردستان؛ 2. جوان و رازاوە.
چاتمە
1. پێکههڵپهسارتنی سهری چهک یان تفهنگ و دانانی له زهویندا به تۆزێک نێوانهوه له کاتی وچاندا؛ 2. وهستانی کۆمهڵێک نیگابان و کێشکچی له شوێنێک.
تاناس
نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکووری کوردستان کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە.
کاردۆش
1. بەو کوردانە دەگوترا کە لە گێڵان دەژیان؛ 2. کاردۆشییەکان دوای ئەوەی کە حوکوومەتی ماد، لە دەسەڵات کەوت و کوورشی هەخامەنشی هاتە سەر دەور، ملیان بەو دەسەڵاتە نەدا و لەگەڵ حوکوومەتی هەخامەنشی بەشەڕ هاتن و تەفروتوونا کران.
باڤۆ
بە زاراوەی کرمانجی واتە: 1. باوک، باڤ، باب؛ 2. بانگکردنی زاڕۆک لە باوک. (باڤۆ وەرە).
تاشیە
1. مژار، بابەت؛ 2. لێوەشاو.
پەرەنگ
لەرزانەی گوارە، پۆلوو، پەنگر، سکڵ.
هاڤل
1. ئاکام؛ 2. ئەنجام؛ 3. بەر و بۆ؛ 4. نەترسان لەکار و ملپێوەنان؛ 5. کۆشش و تەقەلا؛ 6. هاریکاریی و یارمەتی.