داڵانپەڕ

نێوی چیایەکە لە کوردستان کە ساڵی 1943، کۆمەڵەی (ژێ کاف) لە رۆژهەڵاتی کوردستان و (حیزبی هیوا) لە باشووری کوردستان و کۆمەڵەی خۆییبوون لە باکووری کوردستان، لە چیای نێوبراو لە لایەن نوێنەرانی سێ پارچەی کوردستانەوە، پەیمانی سێ سنووریان مۆر کرد و نەخشەی جوغرافیای کوردستانیان دەسنیشان کرد و لەسەر مەسەلەی کوردستانی گەورە رێک کەوتن. هەروەسا ئالأشیان دیاری کردووە و ئەو ئالأیەی لە سەردەمی کۆماری کوردستان لە مهاباد هەڵدراوە و گەیشتۆتە ئەمڕۆ، هی ئەو سەردەمەیە.

نزار

نسار، خۆرنەوەز، تاونەگر، جێگای بەرزی شاخ و کێو کە تاو لێینەدا و هەمووکات سێبەر بێت.

سوێسکە

سۆسک، سۆسکە، سووسک، باڵدارێکی گۆشتخۆشە، مەلێکە لە شێوەی کوڕکوڕ.

هونەر

بەهرە و بەرهەمی هونەرمەند، ئەو بەهرەیەی کە لە هەستی مرۆڤ سەرچاوە دەگرێ و لەلایەن هونەرمەندەوە دەبێ بە بەرهەم.

ڕێسان

نێوی کانیێکە لە ئاویەری گەورە لە شاری سنە.

دەمامە

1. دەمامک، لووتهەڵپێچ، پارچەیەکە رەنگاوڕەنگ، بۆ راوی کەو بەکار دەبرێ؛ 2. گوندێکە نزیک گوندی عوسماناوا لە ناوچەی بانە لە رۆژهەڵاتی کوردستان ؛ 3. چیای لە تەمدا ون، چیای سەربەتەم؛ 4. کوێستانێ که بەفری هیچکات نەچێتەوە

ئیسێوە

نێوی دێیەکە لە ناوچەی پشدەر، لە کوردستانی باشوور.

فەرما

گوتی، فەرمووی.

پیرمان

نێوی چیایەکە لە ناوچەی ئیلام.

ڤینا

1. ئەمە؛ 2. داخوازیی.