سەمەنگوڵ
گوڵی سەمەن، وەکوو گوڵی یاسەمین.
ئەرژەنگ
ئەردەنگ، ئەرجەنگ، نێوی کۆپەڕەکەی مانیی پەیامبەری کوردە کە هەموو جۆرە نەخش و نیگارێکی تێدا هەبووە و بەو بۆنەوە بانگەشەی پەیامبەریی کردووە، هەرشتێکیش کە خاوەنی نەخش و نیگاری جووان بووبێ بەم کۆپەڕەیان وێنواندووە؛ دەڵێن مانیی لەم کۆپەڕەدا بۆ نیشاندانی بیروباوەڕی خۆی لەمەڕ رەوتی خولقاندن و گەردوون، وێنە و نیگارگەلێکی کێشاوە کە تێگەییشتنی ئەو بۆ لایەنگرەکانی هاسان بێ. ئەرژەنگ لە (شانامەی فردۆسی)دا نێوی دێوێک لە سەردارانی دێوی سپی و نێوی پاڵەوانێکی توورانیی بووە.
فریسک
گوڵێکی دەشتییە لە بەهاردا دەڕوێ.
پاوەر
کەفیل و زامن، وەکوو: کێ دەبێتە پاوەرت. بڕوانە دەستەبەر.
ئارینۆ
نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکووری کوردستان کە دەوڵەتی فاشیستی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە.
زەینەڵ
1. زەوینێ کە نەوتی هەبێ؛ 2. گوندێکە لەبەری ماوەت لە باشووری کوردستان.
ئارتم
کوڕی (بارس)ی ماد و یەکێ لە ئەمیرە گەورەکانی سەردەمی ئەژدەهاگ بووە. بڕوانە وشەی ئار.
تاژدین
دەوڵەمەندێکی ئەفسانەیی یە کە لە زۆربەی چیرۆکە کوردییەکاندا هەیە و مرۆڤێکی باش و خێرانکار بووە؛ لە بەیتی (مەم و زین) دا تاژدین کوڕی وەزیری برایم پاشای یەمەنە و مێردی خاتوو (ئەستی) یەی خوشکی خاتوو (زین) ە و لەو بەیتەدا بە (قەرەتاژدین) نێودێرە.
دلۆ
1. ئەی دڵ، هەوایەکە بە زوڕنا لێدەدرێ؛ 2. وشەی سەربەندە بۆ گوتنی دسپێکی لاوک؛ 3. وشەی سەربەندی هەندێ گۆرانییە له کوردمانجیدا.
ئەسام
کڕیم، سەندم.