هەڤیان

ئۆقرەگرتن، هەدادان، داسەکنین، هێوربوونەوە.

ماندانا

ماندان، نێوی ژنی کەمبووجیەی پاشای فارس و دایکی کوورشی پاشای هەخامەنشی بووه کە کچی ئەژدەهاکشای ماد بووە‌. بڕوانە ماندان لە بەشی کچان.

شمشاڵ

ئامێرێکی مۆسیقای کوردییە، بلوێر، بلوور.

مامیسا

1. مامیشا؛ نێوێکی کۆنی سریانییە؛ 2. گیایەکی باڵابەرزە لە وێنەی خەشخاش کە گوڵی زەرد دەکا و گوڵەکەشی تۆمێکی وردی ڕەش دەکا و بۆ ناوزگ باشە چونکە ڕەوانی دەکا؛ 3. نێوی گوندێکە لە ناوچەی بادینان لە کوردستانی باشوور.

ئاشێڤ

بنکۆڵکردنی سەوزەوات بۆ بەهێزبوونی.

تەرزە

تەیرۆک، گلێرە، تگر، گژلووک.

سۆکار

شاخێکە لەلای تەڕگەوەڕ و مەرگەوەڕ لە رۆژهەڵاتی کوردستان.

ئاترۆدات

ئه‌م نێوه‌ نێوێکی مادییه‌ و نێوی یه‌کێ له‌ نێوداره‌کانی ماد بووه‌ له‌ سه‌رده‌می پێش ده‌سه‌ڵاتداریی هه‌خامه‌نشییه‌کان. به‌ڵام حه‌مه‌ سدێق میرزا، له‌ کۆپه‌ڕی کورد و دیرۆکه‌تاڵانکراوه‌که‌یدا نووسیویه‌تی: (ئاترۆدات نێوێکی ئه‌فسانه‌یییه‌ که‌ که‌تسیاسی مێژوونووس، له‌ جێگای بابی کوورشی هه‌خامنشی هه‌ڵیبژارد و یه‌کێ له‌ خاڵه‌ لاوازه‌کانی تێبینییه‌که‌ی که‌تسیاس وابزانم ئه‌وه‌ بووه‌، که‌ له‌ گه‌نجینه‌ نووسراوه‌کانی قڕاڵیه‌تی پارسدا وه‌ریگرتووه‌، یان له‌ زمانی خه‌ڵک بیستوویه‌تی.)

بێوەر

1. بێ بەر؛ 2. رەنج بەخەسار؛ 3. بێ بەش.

فاما

بەئاوەز، زیرەک و تێگەییشتوو.