تارا

1. سەرپۆشی سووری سەر دەم و چاوی بووک؛ 2. رۆییشت و نەگەڕایەوە. بووکی ژێر تـــارای رەنگـئەرخەوانی شۆخ و شەنگ وێنەی گوڵی بەیانی (وەلی دێوانە)

کاسۆ

1. کاشۆ، کاسی، کاسای، نێوی تیرەیەکی کۆنی کوردی دوای گۆتییەکان بووە کە لە ناوچەی کرماشاندا فەرمانڕەواییان کردووە؛ 2. داری سەرخواری تۆپانقار یان گۆبازی.

زادین

ئینسانی پیر و کامڵ، ژیر و دنیادیتوو، وەکوو: (ژنێکی زادین و کامڵ)

شادیک

وەرویرکە، منداڵی دڵخۆشکەری خانەوادە.

ژەنسا

جۆرێک گیایە.

سانتاس

1. فەرماندارێکی ماد بووە کە بەرپرسی لەشکری پیادەی کوورشی هەخامەنشی بووە؛ 2. دایکی کوورش نێوی ماندانا و لە تیرەی ماد بووە.

شنروێ

چیایەکی بەرزە کەوتۆتە لای خۆرهەڵاتی هەڵەبجە، لە سەر ترۆپکی ئەم چیایە دوو کانیی خۆشی هەیە کە نێویان (قەمان و وەزگێڵ)ە.

ئارتان

نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکوور‌ی کوردستان کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە. بڕوانە وشەی ئار.

دیانا

نێوی کچی ژووپیتر، خواژن (رب النوع) ی رۆمییه‌کان بووه‌؛ نێوی شارۆچکه‌یه‌کی کوردنشینه‌ له‌ باشووری کوردستان، که‌ کوردی مه‌سیحی و موسوڵمانی تێدا ده‌ژی. ئێستا نێوی دیانا کراوه‌ به‌ (سۆران).

قەڵاتان

1. نشینگەی میر و مەزنان؛ 2. خانووی سەر کێو؛ 3. نێوی گوندێکە لە ناوچەی شاروێران لە هەرێمی موکوریان کە سەر بە شاری مەهابادە و بەکرێگیراوانی کۆماری ئیسلامی خەڵکەکەیان قەڵاچۆ کرد و مامۆستا هێمن سەبارەت بەو رووادوە شیعرێکی داناوە:

ئایا دەتهەوێت ئاگاداری دوایین بابەت و هەواڵەکانمان بیت؟
تکایە بڕیار بدە!