شاسوار

1. گەورەسووار؛ 2. سوواری بەکار و چالاک؛ 3. سوواری بێوێنە.

ڕۆدی

ئاماژە بەوەی کە رۆژ یان هەتاوی دی.

ڕەژان

1. چاورشتن؛ 2. مووڕەنگکردن.

بۆتیا

چیایەکە لە بادینان لە کوردستانی باشوور.

ڕاڤەر

پاڕانەوە، لاڵانەوە.

ئەرکەواز

نێوی هۆزێکی کوردە لە ناوچەی خانەقین و مەندەلی، لە باشووری کوردستان. هۆزەکانی ناوچەی مەندەلی بریتین لە: (ئەرکەوازی، بەوڵی، گۆران، گاسووار، باجەڵان، زەڕگۆش، کەڵوڕ).

ڤەرێژ

ناوەڕۆکی کۆپەڕ و نووسراو.

هەدێن

گوندێکە سەر بە ناوچەی ئامێدی لە باشووری کوردستان.

کالان

1. کالانە، جێگەی گلێنەی چاو؛ 2. کاڤلان، کاولان، کێلان، جێگەی خنجەر؛ 3. کۆنە دێ، شوێنەمێنگەی وێران؛ 4. کانزای برنج؛ 5. گیای هەرزە؛ 6. نێوی هۆزێکی کوردە لە کوردستانی باکوور.

ئاگۆم

نێوی یەکێ لە پاشای (کاسی) یەکان بووە کە برازای (ئۆلام بۆریاش) بووە و دوایین قەڵای (سۆمەری) یەکانی کە لە قەراخ دەریادا بوو، دابڕ کرد و لەناوی بردن.