ئێرارتۆ

تیرەیەک لە تیرەکۆنەکانی سەردەمی ماد.

ژێکان

نێوی کێوێکە لە ناوچەی بینگۆڵ لە باکووری کوردستان.

پێناو

1. هۆ، لەبەر؛ 2. فیدابوون. (لەپێناوت دەنێم سەر و .... گیان)

بریسک

1. تەزووی بەژان؛ 2. برووسکە، شەوقی رووناکی، پزووسکەی ئاگر لە دوورەوە.

فرازە

پەرێز، جێگەی دەخڵی درەوکریاگ.

حەشار

بۆسە، کەمین، جێگەی خۆتێداشاردنەوە، کۆڵیتی راو.

پەترۆ

قرتماخە، تێ، تۆژگ، توێژی تەنکی سەربرین، برینێک تازە توێژی بەستبێ، برینی پەترۆبەستە.

لاسار

1. گوێنەبیس و سەرەڕۆ؛ 2. هاروهاژ و گوێنەدەر؛ 3. سەرسەخت.

ستار

1. داپۆشین؛ 2. ئارامیی، ئۆقرە، وەکوو: لە هیچ شوێنێ ستار ناگرێ.

ئارتین

1. لە ریشەی وشەی (ئار)ی ئەوێستایی یەوە هاتووە و واتای (ئاگرپەرست) دەدا؛ 2. پیرنیا لە (تاریخ ایران زمین) دا دەڵێ: ئارتین، نێوی حەوتەمین پاشای مادەکان بووە. ئەو نێوانەی کە لە دوو وشە پێکهاتوون و وشەی یەکەمیان (ئار)ە، بە زۆریی لەناو ئەرمەنییەکاندا باوە و کوردین. زۆربەی ئەو نێوگەلەی کە بەوشەی (ئار) دەست پێدەکا، وەکوو: (ئارتین، ئارهان، ئاراس، ئاران، ئاردەوان، ئاردەڵان، ئارژەنگ، ئارساماس، ئارکاناس، ئارسان، ئارشام و ئارکاس) و هیدیکە، لە ریشەی وشەی کۆنی مادی و ئاوێستایین و دەگەڕێنەوە بۆ ئەو سەردەمانە. بڕوانە وشەی ئار.