شاباز

بازی سپی و گەورە، بازێکی راوکەرە کە دندووک و چنگوڕکی ببڕ و بەکارن.

ڕۆژان

کۆی وشەی رۆژ، رۆژگەل، رۆژانە، بەرانبەری شەوان.

گاداتاس

خوداداو، فەرماندەرێکی ماد بووە کە بەرپرسی یەکێ لە لەشکرە پیادەکانی کوورشی هەخامەنشی بووە.

شەنگار

1. شەنگال، ژەنگار، ڕەنگی کەسکی تاریک؛ 2. جۆرێک موورووی وەکوو پیرۆزەیە؛ 3. ناوچە و شارێکە لە باشووری کوردستان کە کوردە ئیزیدییەکانی تێدا دەژین.

پیچک

1. کفتەی ساواری سادە؛ 2. گیایەکە وەکوو پیاز بۆ کەلانە دەکاری دەکەن.

دەوار

رەشماڵ، پڵاسێکە لە رەنگی شین و کەوە کە (کوێن)یشی پێ دەڵێن و لەموو دەچندرێ و تەختەتەختە لێکدرێ و رەشماڵی لێ ساز دەکەن و کۆچەریان هەڵیدەدەن و لەباتی خانوو دەچنە تێوەی.

کرماجان

1. کرمانجان، کرمانجسان، نشینگای وەرزێران و جووتیاران؛ 2. شوێنی ڕایەت و مسکێنی بەردەستی ئاغا؛ 3. گوندێکە لەلای کەنگاوەر سەر بە ئوستانی کرماشان؛ 4. لە سەردەمی ساسانییەکاندا بە ڕایەت و جووتیارانی بەردەستی بارەگای ساسانییەکانیان گوتووە: کرماج، یان کرمانج، وشەی کرمانجیش‌ نێوی کۆنی کوردەکانە، ئەوڕۆکەش لە باشوور و لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان، بە گوندیی و دەشتەکی دەڵێن: کرمانج، بۆیە خەڵکی ناو شاری کرماشان بە لادێیی یەکانی دەوروبەری کرماشان دەڵێن: کوردەگە و کرمانج! لەوە دەچێ ئەم (کرماجان)ە هەر نێوی کۆنی کرماشان بێ کە لە مێژووی ئێراند بە بە هەڵە بە (کرمانشاه و کرمانشاهان) ناو دەبرێ و دێهخوداش لە قامووسەکەیدا بە ناشارەزایی باسی کردووە. لە ڕاستیدا دەبێ بگوترێ: کرماشان، نەک کرمانشاه، کرمانشاه وشەیێکی هەڵەیە. بڕوانە بۆ کارمات.

ئەفروون

نێوی شاری کوردنشینی کووت بووە لە باشووری کوردستان لە سەردەمی ساسانییەکاندا. بڕوانە (زۆندۆر).

ڕاجان

باپیرەی زەڕدەشتی پەیامهێنەر.

بەرچەم

پێشڕۆبار، ئەو شوێنەی کە ئاو دادەپەڕێ و مەند رادەوەستێ. گۆمیلکەی بەر رۆبار.