نەشمیل

1. جووانی خنچیلانەی دڵڕفێن؛ 2. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە.

پەیام

1. راسپێری؛ 2. وەڵام.

وەیسە

وەیس، نێوی شێخێکە کە گۆڕەکەی لە سەر چیایەکە لە ماییدەشتی کرماشان. دەڵێن: گوایە ئەم کابرایە شا بووە و بە دیتنی مردوویەک تێکچووە و لە دەسە‌ڵاتدارەتی دەستی کێشاوە و بووە بە سۆفی و تۆبەکار. ئەم حاڵە دەڕبڕی چیرۆکی زەمبیلفرۆشە و زۆرکەس دەڵێن: لەوانەیە هەر ئەم کابرایە بووبێ. دەبێ ئەوەش بزانین کە (وەیسولقەرەنەین) ی عەرەب، کە گۆڕەکەی لە یەمەن، لەگەڵ وەیسی ماییدەشت یەکێ نییە.

زیلان

1. زێوان، نێوی هۆزێکی مەزنی کوردن لە لای زەلیای وان؛ 2. نێوی دەشتێکە لە لای باکووری ناوچەی ئەرجیش لە باکووری کوردستان. بڕوانە زیوان.

هەڤیان

ئۆقرەگرتن، هەدادان، داسەکنین، هێوربوونەوە.

مێرا

1. گەوره و مەزن‌؛ 2. خۆشەویست؛ 3. جێگای رێز؛ 4. ئەو تاجەی کە لە گیا و گوڵ درووست دەکرێ بۆ سەر سەری ئەو کیژانەی کە لە جەژنی سەری ساڵی مەسیحی یان شەوی زستاندا بەشداری دەکەن؛ 5. مێرا یان میترا: نێوی پەیامبەری رێز و خۆشەویسییە؛ 6. ئەو یازدە نووک یان نێزەیەی کە وەکوو نیشانەی رۆشنایی ئایینی زەڕدەشت ماوەتەوە و هێمایە بۆ رووناکی هەتاو. مارد، مار، مێر، مێرا، لە ریشەی کۆنی کوردیی (مێهر یان میترا)، کە ئایینی بەر لە زەڕدەشتییەکان، واتە (میتراپەرەستی) بووه،‌ وەرگیراوە و دوای ئەم ئایینەی (میتراپەرەستی)، زەڕدەشتپەرستی هاتۆتە نێوان. ئەو نێوانەی کە لە کوردستان بە وشەی (مێر)، دەس پێدەکەن، وەکوو (مێردین، مێرگەسوور، مێرگەپان، مێراوەر، مێروەند، و هیدیکە)، دوور نییە بە ریشەی نێوی میترا و میتراپەرستییەوە نزیک بن. نیشانەی ئایینی زەڕدەشت ئێستاش لە چیای (چەمی رەزان) کە بە سینگی کێوێکی بەرزەوە لەناو (مەڕ یا ئەستێودان)ێکی گەورەدا هەڵکنراوە و بە فارسی دەبێتە دەخمە، گۆڕی فەروەرتیش دووهەمین پاشای مادەکان لەوێیه، هەر ماوە‌ و پارێزراوە. بڕوانە بۆ وشەی مارد و ماردین لە بەشی کوڕان.

لەرزانە

1. بەخڕە و بەزڕە، دەنگی لەرزینەوە؛ 2. خشڵێکی ژنانەیە؛ 3. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە.

گزینگ

1. تیشکی ڕۆژ کە بەیانیان دەدا لە شوێنێکی بەرز؛ 2. ڕەشێنە یان بیلبیلەی چاو. بەداخەوە هەندێ نووسەر ئەم وشەیە بە هەڵە بەکار دەبەن و دەنوووسن: گزینگ، لە کاتێکدا گزنگ درووستە.

دادۆ

ژیر، بێدەنگ، ئارام.

ئەردەڵان

1. ئاردەڵان، نیوەزاراوە‏‏یێکی زمانی کوردییە؛ 2. تیرەیەکی کۆنی کوردن؛ 3. نێوی میرانی بنە‏ماڵە‏ی ئە‏ردە‏ڵانە؛ 4. نێوی بە‏شی له رۆژهەڵاتی کوردستان بووە له‏ سە‏ردە‏‏می سە‏فە‏وییەکاندا‏؛ 5. نازنێوی شاعیری کورد (حسین‏علی ئەردەڵان)ە؛ لە مێژووی کورد و کوردستانی شێخ موحەممەدی مەردۆخدا هاتووە: (ئاردەڵ نێوبانگی خوسرەوی ئاشەوانە کە یەزگردی شالیاری (ئێران) ی کوشت!)؛