کاخڵی
قاخلی، جۆرێک گیای خورێنییە لەبەر ئەوەی کە رەنگی نارنجی و جوانە، بۆ سەر کولێرە و نان بەکاری دەبەن.
بێرەسا
ئەو شوێنەی کە مەڕی لێ مۆڵ دەدەن بۆ دۆشین.
گژنیژە
1. گژلۆک، تەرزەی ورد؛ 2. زبربوونی پێست لە سەرما؛ 3. جۆرێک خشڵی ژنانە؛ 4. نێوی گۆرانییەکی کوردییه، یارگژلووکێ.
ڕۆژبەیان
نێوی عەشیرەتێکی کوردن کە لە باشووری کوردستان دەژین و جەمیل رۆژبەیانی نووسەر و زانای بەنێوبانگ که بە دەستی حکوومەتی بەعس کوژرا و زۆڵەکورد کوشتی، لەم هۆزەیە.
ئاڤین
ناوێکی کرمانجییە، بە واتای لە شێوەی ئاو، وەک ئاو
بەرزیا
باڵابەرز. ئەم نێوە هی سەردەمی مادەکانە کە کوری داریووش بووە.
خاراو
1. قاڵبوو لەکاردا؛ 2. ئەزموون وەرگرتن، لەکڵ دەرهاتن؛ 3. ئیرباری سوورەوەکراو.
مەریوان
لە فەرهەنگی (دێهخودا) ی فارسدا هاتووە کە لە بنەڕەتدا مارین بووە، چونکە ماری زۆری هەیە. بڕوانە مەروان.
شارەبان
1. شوێنی دەشت و بەرز؛ 2. شاری تەخت و راسا؛ 3. چاودێری شار، شارەوان؛ 4. شارۆچکەیەکە لە نزیک شاری خانەقین؛ هەندێک بیرەوەند پێیان وایە کە لە بنەڕەتدا ئەم شارە لە سەردەمی ساسانییەکاندا بە نێوی (ئابان) ی کچی (کەسرا) وە ساز کراوە؛ ئەم شارە شارێکی گەورە و ئاوەدان بووە، بەڵام لە کاتی هێرشی مەغۆلەکاندا بۆ سەر کوردستان وێران کراوە؛ لەم شارەدا شوێنەواری سەردەمی سۆمەرییەکان و ئەکەدییەکان و کاسییەکان و ئاشوورییەکان و ساسانییەکان هەر ماوە، لەوانە زیندانی کەسرای سەردەمی ساسانییەکان.
یۆنا
یەکتر، یەک و دوو.