ئاژینه
1. چهقچهقهی ئاش؛ 2. گیایهکه شیرهی بنهکهی وهک جاچکه دهجاون؛ 2. چهکوشی بیراز (تعمیر)کردن که سهرهکهی دگانهی ههیه.
گوڵەندام
1. لەشولار جووان وێنەی گوڵ؛ 2. تەڕپۆش و ڕێکوپێک.
کولیلک
خونچەی پشکووتووی گژ و گیا، شکۆفەی دار.
خێوانە
بهرکوت، گهنمێ که بهر له ههڕهتێ دروێنه دهیدروون و گێره دهکرێ بۆ خواردن.
کۆسرەت
نێوی چیا و گوندێکە لە ناوچەی کۆیە، لە کوردستان.
بەیرەم
1. بەگرام، بەغرەم، ئەم نێوە لە بنەڕەتدا و لە سەردەمی پێش هاتنی زەڕدەشتدا بەگرەم بووە، بە واتای جەژن، دوایی تورک وەریانگرتووە و بە نێوی خۆیان تۆماریان کردووە؛ وشەکە لە دوو وشەی (بەگ یان بەک و رام) پێکهاتووە و واتای جەژنی ئاگر دەدا؛ 2. واتای دیکەشی هەیە کە دەکاتە: باریە، لۆس، لۆسە، نوێڵ، کە ئاسنێکی گەورە و ئەستوورە بۆ جێبەجێکردنی جەستەی گەورە لە کاردا. بڕوانە بۆکان.
ئاتلیا
نێوی یهكێ له شارهكهونهكانی ههورامان بووه، له دهوروبهری 885 ی بهر له زایین كه به دهستی ئاشووری نازیرپاڵ سووتێنراوه
زاتۆرە
تۆرەمە، نەوە و نەبیرە.
ڕەپۆش
رەپۆشە، پۆشایی، ئاهووتە. بۆ نموونە: رەپۆشەی ئەم ماڵە دڵتەنگە. مووشەک دەڕوا بۆ رەپۆشە. رەپۆشەی سەربازیی ناخۆشە. لە رەپۆشەیەکی دۆستانەدا.
تارا
1. سەرپۆشی سووری سەر دەم و چاوی بووک؛ 2. رۆییشت و نەگەڕایەوە. بووکی ژێر تـــارای رەنگـئەرخەوانی شۆخ و شەنگ وێنەی گوڵی بەیانی (وەلی دێوانە)