پالمە

پاڵمە، جۆرێک گیایە لە شکڵی شنگ، بەڵام گەڵاپان.

ئاسکه‌ڵه

مه‌به‌ست له‌ ئاسکی بچووک و خنچیلانه‌یه.‌ بڕوانه‌ ئاسکۆڵ.

ئارتمیس

1. خوداژنی راو؛ 2. خواژنی مانگ؛ 3. نێوی کچی سه‌رداری گۆتی ئۆتانووس بووه‌ که‌ به‌ خودای جوانی نێوی ده‌رکردووه‌ و ژنی خه‌شایارشای پاشای ماد بووه‌. بڕوانه‌ (ئار) له‌ به‌شی کوڕان.

تەیار

1. ساز و ئامادە بۆ کار یان سەفەر، وەخۆکەوتوو؛ 2. دەوڵەمەند و ئاسوودە.

ئاڵێ

ئاماژه‌ به‌ ئاڵ واته‌ سوور.

ئامه‌د

1. ئامات، ئامه‌د، ئامێد، نێوی کۆنی شاری دیاربه‌کره‌؛ 2. گوندێکه‌ له‌ نێوان مهاباد و سه‌رده‌شت له‌ کوردستان.

لاڤا

جوان و لەبەرچاو.

سارۆس

1. شارێک بووە لە ناوچەی نێوانڕۆباران لە سەردەمی مادەکاند که لەناو خاکی کوردستاندا بووە، بەڵام ئێستا شوێنەواری نەماوە؛ 2. یەکێک بووە لە فەرمانڕەواکانی ماد لە سەردەمی ئەژدەهاکدا لە شەڕ لەگەڵ کوورشی هەخامەنشیدا کوژراوە.

باشیک

1. ماڵی پیرۆز؛ 2. جێگای خۆشەویستیی؛ 3. شوێنی پیرۆزی ئایینی ئیزەدییەکان؛ 4. شارۆچکەیێکی کۆنی کوردستانە، کە دوو عەشیرەتی (باشیک و بازان) ی تێدا دەژین، یان ئەو دوو هۆزە ئاوەدانیان کردۆتەوە، باشیک دەکەوێتە 25 کیلۆمیتری خۆرهەڵاتی شاری (مووسڵ) ەوە، کە کوردی ئیزیدی و گۆران و شەبەک و هەندێک ئاسووری تێدا دەژی. ئەو شارە مێژوویەکی کۆن و دوور و درێژی هەیە کە لە درێژەی دێریکی کوردستاندا هەر لەبەردەم هێرشی تاتار و مەغۆل و عوسمانییەکاندا بووە و زەرەری زۆری وێکەوتووە و چەندین جار لەبەر ئایینەکەیان قەڵاچۆ کراون؛ باشیک شوێنێکی ئایینی پیرۆزە بۆ ئیزەدییەکان و چەندین زیارەتگا و نەزرگای کۆنی تێدایە کە دەگەڕێنەوە بۆ سەردەمی بەر لە لەدایکبوونی حەزرەتی عیسای مەسێح؛ حکوومەتی بەعسی گۆڕبەگۆڕی فاشیست زۆر هەوڵی دا کە بیکا بە عەرەبنشین و نێوەکەی گۆڕیبوو بۆ (بعشیقه)، بەڵام باش بوو لە بەر هاتنی ئامریکا‌ بۆ ئێراق، بۆی نەکرا و ئەو ناوچەیە کەوتەوە ژێر دەسەڵاتی حکوومەتی کورد.

بەڕوێن

گوندێکە لە باشووری هەڵەبجە، لەبەری شەمێران لە باشووری کوردستان.