ڤارکۆ

نێوی کێوێکە لە ناوچەی دەرسیم، لە کوردستانی تورکیە.

چۆپی

1. هه‌ڵپه‌ڕکێ، گۆڤه‌ند؛ 2. ده‌سماڵی ده‌ستی یه‌که‌م که‌سی کۆڕی سه‌ما و هه‌ڵپه‌ڕکێ؛ 3. ریتم یان به‌زمێکه‌ له‌ کوردیدا که‌ عه‌ره‌بی عێراق به‌نێوی خۆیان تاپۆیان کردووه‌ و هه‌ر پێشی ده‌ڵێن: چۆپی!! 4. نێوی گۆرانیبێژی به‌نێوبانگی کورد، (چۆپی خانم)ه‌ که‌ خه‌ڵکی که‌رکووکه‌.

ئۆباڵ

گوناح، ئازوبه‌زه‌، وه‌باڵ.

زارێ

نێوی درووستکراوە، لەوانەیە لە وشەی (زار) کە واتای دەم دەدا، یان لە وشەی زارا وەرگیرابێ.

بانیا

بانیان، دەشتی بەرز، شوێنی بەرز.

تاشیە

1. مژار، بابەت؛ 2. لێوەشاو.

ڕەوەز

چینچینەبەردی ناوقەد و سەری کێو.

شاپەریک

جۆرێک پەپوولە.

سیری

1. گوندێکە لەبەری ماوەت؛ 2. گوندێکە بەرانبەر بە چیای رێزانۆک لە بناری بەرسیرین لە ناوچەی رواندز.

کانیاو

1. کانی، سەرچاوە، ئاوێ کە لە کانی دێتە دەر؛ 2. زەوینێ کە بە ئاوی کانی ئاو دەدرێ؛ 3. گیایەک کە بە ئاوی کانی ئاو بخواتەوە. (لۆکەی کانیاو). (ناسکۆڵە و بەڵەک چاوە، دەڵێی لۆکەی کانیاوە).