ژەمان
کۆی وشەی (ژەم) ه کە واتای وادەیەک خواردن دەدا.
تەلێ
زێڕ، تەڵا، کورتکراوەی نێوی (تەلعەت).
ڕێوانسا
نێوی هۆزێکی کورد بووە، لە ناوچەی هایمانی لای ئآنکارا، کە بە دەستی عوسمانییەکان هەڵداژراونەتە بولغارستان و بۆسنی.
ڕێکان
گوند و هۆزێکن لەنێوان شاری ئامێدی و ناوچەی مێرگەسۆر لە باشووری کوردستان.
باڵار
باڵادار، کاریتە، دیرەک، دارێکە بۆ سفتکردنەوەی فرێتی قاڵیکردن بەکاری دەبەن.
گەوران
1. دەشتێکە لە کوردستان لەلای دیاربەکر نەوتی زۆری هەیە؛ 2. نێوی گوندێک و هۆزێکی کوردە لە کوردستان.
خونچە
ول، پشکووژ، گوڵی هێشتانهپشکووتوو.
ڕۆشان
بە زاراوەی زازایی واتە: جەژن.
ناتۆر
باخەوان، کەسێک کە قەڵەمی دار لە بێشەدا دادەچێنێ.
ڕازیانە
1. گیایەکە بۆ دەرمان؛ لە کوردەواریدا دەڵێن: رازیانە بۆ دڵێشە باشە. دڵێشە مەبەست لە ئاشک، گەدە (میعدە) یە. دەستەواژەیەک هەیە دەڵێ: (پڕ ماڵیان بوو لە رازیانە کەچی خوەی بە دڵێشە مرد)؛ 2. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە.