بانین

نێوی شارۆچکەیێکە لە ناوچەی کووت لە باشووری کوردستانی باشوور، کە کوردی فەیلی تێدا دەژیا، بەڵام بە دەستی حکوومەتی بەعس هەموویان دەرکران و عەرەبیان لە جێگایان دانان، ئەو کوردانەش کە لەوێ مابوون، لەبەر ئەوەی کە زۆربەی شارەکەیان کرد بە عەرەب، زمانی زگماکیی خۆیان لەبیر کرد و لەناو‌ عەرەبدا توانەوە.

پرووسکە

پرۆسک، پریشکی ئاگر، پزووسکەی ئاور.

شەوچرا

1. چرای شەوارە، چرای ڕاوکردنی مەل لە تاریکیدا؛ 2. جەواهیراتێ کە لە شەودا ڕووسکەی دێ.

خاڵبەڵەک

1. ره‌شایی ناوه‌ڕاستی به‌فران؛ 2. دووهه‌م مانگی به‌هار.

ئاژین

1. ئاوبەردانە سەر شێف بۆ نەرمبوونەوە؛ 2. ئاوەنیاکردن؛ 3. زبر وەک زبری بڕبەند و بەرداش.

واژەر

قسەکەر، نوێنەری کەسێک بۆ قسەکردن.

ڕەشوان

1. هۆزی بەخێوکەری ئەسپ؛ 2. تیرەیەکی کۆچەرن کە لە کۆندا زۆرتر لە دەوروبەری (ئەرزەڕۆم و مەڵاتیە) لە کوردستانی باکوور‌ و هەروەها لە دەوروبەری (هەولێر) لە کوردستانی باشووردا ژیاون. اَحمد رەشوانی شاعیری شەهید و بەنێوبانگی کورد لەم هۆزەیە.

ڕۆندک

رۆنتک، فرمێسک، ئێستر، ئەسر، ئەسرین.

گێلاس

بەرێکە وەکوو بەڵاڵووک بەڵام شیرین.

ڕاماتیا

نێوی ژنێک بووە لە بنەماڵەدەسەڵاتدارەکانی ماد.