کانیاسیر

نێوی گوندێکە لە بادینان لە باشووری کوردستان.

باشان

نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکووری کوردستان کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە.

گۆیژە

گۆییژ، بلچ، گڤیشک، 1. کێوێکە لە رۆژاوای شاری سلێمانی لە باشووری کوردستان؛ 2. گەڕەکێکە لە داوێنی ئەم کێوە هەر لەو شارە کە ئەو گەڕەکە لەبەر ئەو کێوەی گۆیژە ئەو نێوەی بەسەردا بڕاوە.

دابان

نێوی گەردەنە یان (کەل) ێکە لە پشت شاخی (پیرەمەگروون) ەوە لای سلێمانی لە باشووری کوردستان.

سروە

1. گوتوبێژی خۆشەویستانە؛ 2. رازونیاز؛ 3. شنە، نەسیم، دەنگی بای سووک؛ 4. سووسەکردنی دەنگوباسێکی تازە.

بێریتە

بێرێت، بێرێتە، سەمای بەکۆمەڵ، سەمایەکی کۆنی سەردەمی زەڕدەشێتییەکان بووە.

هەلار

1. تینی ئاگر، هاڵاوی ئاگر؛ 2. هەلاهەلا، هەلارهەلار، لەبەریەکچوو، وردوخاش.

ڤاری

1. تەنیا، تەنێ؛ 2. بەرپێوار، نادیار.

ڕەوکەوان

1. لەوەڕێنەری ئەسپ؛ 2. بەخێوکەری ئەسپ؛ 2. نێوی یەکێ لە قارەمانانی بەیتی (سەیدەوان).

سەرخاڵ

خاڵی سەر گۆنا، خاڵی جوان و خڕ.