بەرسا

نێوی کوردیی گوندێک بووە لە ناوچەی حەکاری کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە.

قەتارە

1. ریز، رزن؛ 2. پلە و پایە؛ 3. زەمبەرێکی سەر ژنانە، قەتارە و گێلگێلە؛ 4. قەتارەی فیشەک؛ 5. قەتارەی سوواران؛ 6. شتێک کە بە تنۆکە ئاو دەتکێنێ.

شەمزین

1. شەمزان، ژاکان بۆ گوڵ؛ 2. ڕەنگپەڕین، پەشۆکان بۆ ئینسان؛ 3. تێکچوونی چەرم بە هۆی زۆر وێکەوتنی هەتاو.

باوان

1. ماڵەبابی بووک و ژن؛ 2. لەلای ئەوان، لەکن ئەوان؛ 3. هۆزێکی گەورەی کوردە کە لە مێژووی کوردستاندا نێویان هەیە و دانەری شاری (سلێمانی)ن. بڕوانە بۆ بابان.

نادە

میوەیێ کە زوو پێبگا.

ڕەخسان

خۆبەخۆ وەدیهاتن.

کاوان

1. کۆی کاو؛ 2. کاو واتە: مراد، (کاوان)یش: مرادان؛ 3. بە هەورامیش واتە: کەل، ملە، یاڵ، گەردەنە؛ 4. هەروەها گوندێکە لە ناوچەی شەقڵاوە لە باشووری کوردستان.

تۆیانە

ئەو نوقڵ و شیرینی و شتانەی کە بە خوانچە لەگەڵ لاشیرینی بووک دەڕوا.

بەرخە

ئاماژەیە بە ژن یان کچی جوان و خوێنشیرین.

باڵا

بەژن، بەژن و باڵا، قەد و باڵا.