گوڵبەدەم

تەرزی ناسک، خەیار و هەناری ساوا.

چەپەک

1. گوند و خانووی دوور له‌ رێبازی گشتیی، که‌وێڵ و هه‌واری کل؛ 2. جۆگه‌ی پێچه‌ڵپێچ له‌ ته‌خته‌مه‌ره‌زه‌ی بڵند و نه‌ویدا؛ 3. که‌سێک که‌ به‌ ده‌ستی چه‌پ کار ده‌کا یان ده‌نووسێ؛ 4. گوند یا باخی دووره‌ ده‌ست و دوور له‌ سه‌ره‌ڕێ.

ڕادانە

نێوی گوندێکی کوردنشینە له لای نەغەدە، لە رۆژهەڵاتی کوردستان .

ژووار

1. ژانی زۆر، ئازاری سەخت؛ 2. گوندێکە لە هەورامان لە رۆژهەڵاتی کوردستان .

زارا

1. نێوێکی کۆنی کوردییە کە واتای کەو یان ژەرەژ دەدا؛ 2. نێوی شارۆچکەیەکە لە باکووری کوردستان لە سەر رێگای سێواس بۆ ئەرزنجان؛ 3. بۆ ئاگاداری نێوی سارا و زارا هەر یەکێکە و عەرەب وشەی (زارا)ی گۆڕیوە بۆ (سارا)؛ 4. سارا یان زارا هەروەسا نێوی کێوێکە لە ناوچەی سلێمانی لەلای چیای ئەژدەهاک کە لە نێوان شاری دووکان و شارۆچکەی سوورداش هەڵکەوتووە.

ژاڵە

لووڕک، روول، روولک، دارێکی هەمیشە سەوزی تاڵە، گەڵای وەک گەڵای بیی وایە بەڵام تۆزێ پانترە و گوڵی سوور و سپی دەگرێ؛ ژاڵە نێوی دوو گوندە لە ناوچەی سەنگاو و تانجەڕۆ؛ باشووری کوردستان بەتایبەت بادینان، دارژاڵەی خۆڕسکی هەیە.

ئێڵاخ

کوێستان، هەوار.

قەرناز

باڵدارێکە لە قەراخ ئاو دەژی.

دادۆ

ژیر، بێدەنگ، ئارام.

تیرگەران

گوندێکە لە باکووری شاری سنە.