برزۆ

1. باڵابەرز؛ 2. زیرەک و ئازا؛ 3. نێوی (کوڕی زۆراوی کوڕی رۆسەمی زاڵ) ی لە بنەڕەتدا کورد بووە. ئەم نێوە لە ناو فارسەکانی ئێراندا نێوی خەباتگێڕێکی خەڵکی تووران بووە کە لەناو لەشکرەکەی (ئەفراسیاو) دا بووە و، نێوی "بورزوو" بووە. بڕوانە بەرزۆ.

سەرتۆپ

1. سەرپاک، هەموو، تێکڕا؛ 2. یەکەم و بێهاوتا لە جووانی و ئازایەتیدا؛ 3. نێوی چەکێکی کۆنی ئینگلیزیی یە.

ڤارسۆ

نێوی گوندێکە لە ناوچەی دەرسیم، لە کوردستانی تورکیە.

جانیار

مرۆدۆست.

بەستۆرە

1. چۆمێ کە لە هاویندا وشک دەکا؛ 2. گوندێکە لە نێوان شەقڵاوە و هەولێر.

شاچرا

چرای گەورە.

ناوکۆ

1. دەروون و هەناوی نووسین و گوتار، ناوەوەی هەر شتێک؛ 2. ناوەڕاستی خەرمان و هەر شتێکی دیکە..

کاردۆنیا

کوردۆنیا، یەکەم دەوڵەتی کورد بووە، لە 1714 ی بەر لە زایین؛ لە تیرەی (کاسای، کۆسی، کۆشۆ، گۆتی، گۆسی، گۆسان)؛ یەکێک بوونە لە هۆزە دانیشتووەکانی چیای زاگرۆس، کە چوار هەزار ساڵ زیاترە دانیشتووی ئەوێن و لە پێشدا لە کێوەکانی قەفقاز (قەوقاس) ەوە هاتوونەتە ئەوێ و نیشتەجێ بوونە، بەڵام مێژووی هاتنیان هەتا ئێستا بە دروستی روون نەکراوەتەوە و ئاکادییەکان ئەمانەیان بە کاشۆ نێو بردووە؛ ئەم (کاشۆ)گەلە هەر ئەوانەن کە کۆپەڕی پیرۆز بە (گۆشی یان گۆسی و گۆسان) نێویان دەبات و ئەمانە لە ناوەڕاستی سەدەی هەژدەیەمی بەر لە زایین وڵاتی بابلیان گرت و لە وڵاتی سۆمەر و ئاکاددا حکوومەتێکیان بە نێوی کوردۆنیا، ئان کاردۆنیا دامەزراند.

بەسێ

لە وشەی بەستە (بەسیە)وە هاتووە. ئەم نێوە لە ناوچەی مەنگوڕان زۆرە. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە. هەی بەسێ عەمرم بەسێ.

بارێنە

نێوی گوندێکە لە کوردستان.