دڵارام

ته‌سکینیده‌ر، ئۆخژنخه‌ره‌دڵ، له‌به‌ردڵان.

گۆڤەند

لە زاراوەی کرمانجیدا واتە: شایی و هەڵپەڕکێ، بەزم و دیلان، داوەت و چۆپیکێشان.

کرماشان

یەکێ لە شارە کۆنەکانی کوردستانە کە بەر لە سەردەمی ساسانییەکان بنیات نراوه، بەڵام دواتر خەسرەو و بارامی ساسانیی بایەخێکی زۆریان پێداوە‌؛ کرماشان جێگا و مەڵبەندی ساسانییەکان بووە کە ئێستاش شوێنەوارەکانی هەر ماوە؛ لە سەردەمی سەفەوییەکاندا کە عوسمانییەکان بەشی سوننی نشینی کوردستانیان داگیر کرد، سەفەوییەکان بایەخێکی زۆریان بە کرماشان دا و کرماشان زۆر پێشکەوت؛ ئەوەی کە دەڵێن کرماشان (بارامی چووارەم) کە نێوی (کرمانشاه، یان شاەکرمان) بووە بنیاتی ناوە، درۆیە و ئەو شارەی کە بارامی چووارەم بنیاتی ناوە، کوێرەدێیەک بووە لە نزیک ئەسفەهان بە نێوی (کرمانشاە)، کە ئێستاش کەلاوەکانی هەر ماوە؛ کرماشان لە کۆندا نێوی (کرماجان) یا (کرمانجان) یان (کرمانجسان) بووە کە واتای (جێگای ڕەعیەتەکان، یان جێگای چاندەکاران و ئاژەڵداران) دەدا و عەربەکانیش بە قرمسین نێویان بردووە، بەڵگە و دەلیلیش ئەوەیە کە گۆرانەکان یەکەم هێز بوونە کە دەستیان بە شارنشینی کردووە و یەکەمین تیرەی کوردن کە کرماشانیان ئاوەدان کردۆتەوە و هەر لەبەر ئەوەشە نێویان ناوە کرماشان، واتە شوێنی چاندەکار و ئاژەڵداران!

دارین

جۆرێک رایه‌خ و فه‌رش.

ئاقار

1. شوێن و جێگە؛ 2. دەوروبەر، ناوەقە. (ماڵمان لە ناوەقە یان ئاقاری تەپە رەشە).

هەڵاڵە

1. گوڵێکی زەردی بۆنخۆشی کوێستانییە؛ 2. شتێکە هەنگ لە گوڵی دەگرێ و شانی پێ هەڵدەبەستێ؛ 3. ماکی مۆم کە مێشەنگوێن لە گوڵانی دەگرێ؛ 4. بانگەواز؛ 5. دەرمانی پێستە خۆشکردن؛ 6. گوڵەمێلاقە، ڕەبەنۆک.

سەرباز

1. سەرلەپێناو رێگای وڵات و نیشتمان؛ 2. چەکداریۆ دەوڵەت.

سەرکار

1. کاربەدەستی ئاغا یان خان؛ 2. فەرماندەری دەستەی گورووبانانی ئەرتەش؛ 3. فەرماندەری کرێکارانی بەشکۆ یان کارگە.

وێنەوار

وەکوو وێنە، لە شکڵی وێنە.

سیری

1. گوندێکە لەبەری ماوەت؛ 2. گوندێکە بەرانبەر بە چیای رێزانۆک لە بناری بەرسیرین لە ناوچەی رواندز.

ئایا دەتهەوێت ئاگاداری دوایین بابەت و هەواڵەکانمان بیت؟
تکایە بڕیار بدە!