بارهان
نێوی هۆزێکی کوردە لەلای دیاربەکر لە باکووری کوردستان.
ئۆبه
به زاراوهی کرمانجی بریتییه له کۆمهڵێک رهشماڵ.
شەمزین
1. شەمزان، ژاکان بۆ گوڵ؛ 2. ڕەنگپەڕین، پەشۆکان بۆ ئینسان؛ 3. تێکچوونی چەرم بە هۆی زۆر وێکەوتنی هەتاو.
گوڵهەنار
گوڵی هەنار کە ڕەنگی سووری مەیلەو نارنجییە.
کۆژین
نێوێکی تازەیە و واتای (کۆی ژیان)، یان ژیان هەمووی پێکەوە دەدا. بڕوانە کۆرەنگ و کۆیبن.
شەتاو
ئەو جۆگەئاوەی کە بەهاران لە کوێستانان، لە نەورۆزەوە تا دەسپێکی هاوین، بەفراوی پێدا دێتە خوار.
ئادیامان
شارێکی کوردنشینە لە باکووری کوردستان. بڕوانە وشەی ئاد.
کناچە
1. کناچێ، بە زاراوەی هەورامی واتە: کچێ، کەنیشکە؛ 2. بەو کیژەی دەگوترێ کە هێشتا مێردی نەکردبێ؛ 3. کنا، کەنی، وشەی ڕووتێکردنە بۆ بانگکردنی کچ؛ 4. دەنگی پۆڕ.
بریکار
وەکیل، نایب.
ڕاشن
جۆرێک سوێسنەکیویلەیە.