بەزێ

1. بەڕەوشت، بەئاکار؛ 2. بەپلە و پایە. (ئینسانێکی بەڕێز و بەزێیە).

ئادا

1. ئه‌دا، وشه‌یه‌کی هه‌ورامییه‌، واته‌: دایک؛ 2. گه‌وره‌؛ 3. به‌خشێنه‌ر.

سپێدە

بەیانی، سپیدە.

باران

ئاوێ کە بە دڵۆپە لە هەورانەوە دادەڕژێ، واران، بارشت، وەشت.

کۆبار

1. مرۆڤی بەڕێز؛ 2. سەرەتای هەر شتێ لە بەر و بۆی زەوی.

مەڵۆ

1. ئەو گوڵ و چیچک و وەنەوشەیەی کە پڕ بەدەست، یان پڕبەمشت دەیڕنێن و دەیبەستن و چەپکەی دەکەن بۆ دیاری؛ 2. ئالیکی دروێنەکراو، باوەشێ گیای دروێنەکراو، ئەو گیا و کەما و گزرەیەی کە بە داس یان کەرەنتوو لە جاڕ یان یاڵ و کێودا دەیبڕن و مەڵۆ مەڵۆ دایدەنێن و دوایی کۆی دەکەنەوە و دەیکەن بە تایه و لە خەرماندا هۆڵەی دەکەن بۆ زستانی ئاژەڵ‌؛ 3. بەشێ لە سێبەشی گیا و گزرەی دروێنەکراو. مەڵۆ، نێوی کچێکی دووڕەگە‌ لە دانمارک، کە دایکی دانمارکییە و باوکی کوردە.

وەیسە

وەیس، نێوی شێخێکە کە گۆڕەکەی لە سەر چیایەکە لە ماییدەشتی کرماشان. دەڵێن: گوایە ئەم کابرایە شا بووە و بە دیتنی مردوویەک تێکچووە و لە دەسە‌ڵاتدارەتی دەستی کێشاوە و بووە بە سۆفی و تۆبەکار. ئەم حاڵە دەڕبڕی چیرۆکی زەمبیلفرۆشە و زۆرکەس دەڵێن: لەوانەیە هەر ئەم کابرایە بووبێ. دەبێ ئەوەش بزانین کە (وەیسولقەرەنەین) ی عەرەب، کە گۆڕەکەی لە یەمەن، لەگەڵ وەیسی ماییدەشت یەکێ نییە.

برادۆست

1. دۆستی وەک برا، دۆستی گیانیی گیانیی؛ 2. هەرێمێکی کوردنشینی کوێستانی و ساردی سەر بە شاری (خۆی) یە، لە کوردستان، کە لە رۆژاواوە بە هێڵی سنوورە دەسکردەکانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی کوردستانەوە بەندە. زۆربەی دانیشتووانی خۆی کوردزمانن و ئاذەریشی لێیە، بەڵام گوندەکانی دەوروبەری ئەم شارە هەمووی کوردنشینن. هەروەها بەشێیشی لە ناوچەی سۆما برادۆست لە باشووری کوردستان، لە سەرووی شارەکانی (دیانا و رواندز)ەوە، هەڵکەوتووە.

سپات

سبات، رەنگی زەردی ئاماڵ سپی.

ئاتۆسا

1. نێوی كچی ئا‌رده‌شێری دووهه‌می ساسانی بووه‌؛ 2. نێوی یه‌كێ له‌ كچه‌شازاده‌كانی كوردی مانایی بووه‌ له‌ ساڵی 714 ی به‌ر له‌ زایین.