پەیاک
داشی شەترەنج، پیادەی شەترەنج.
سۆیلە
نێوی گوندێکە لە لای (تەپەکەل و مالوان) ی شارەزوور، لە باشووری کوردستان.
مارتیا
بە پێی بەردەنووسەکەی کێوی بێستوون نێوی ئەو سەردارە کوردە ئیلامییەیە کە دژی داریووش راپەڕیوە.
ڕاوەک
راوک، راڤک، پاڵوێنەی شیر و شتی تراو.
گوڵڕەنگ
لە ڕەنگی گوڵ، وەکوو ڕەنگی گوڵ جوان.
زاپان
1. لکی چۆم و لقی رۆخانە؛ 2. بەردی ساف و لووس و ناسک کە منداڵ لە قەرخ چۆم کایەی پێدەکا.
قارا
1. ئارام و ئۆقرە؛ 2. وشەی دووهەمی وشەدووانەی (ئارا و قارا) یە، وەکوو: ئارا و قارای نەما.
باشان
نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکووری کوردستان کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە.
تافە
1. گوڕە و هاژەی ئاو و بای بە قەوەت؛ 2. هەڵدێر، تاڤگە، تافینە، قەڵوەز، قەڵبەز، قەڵەمباز.
لێزمە
رێژنە، رەهێڵە، شەس لاسامەی باران.