پەترۆ

قرتماخە، تێ، تۆژگ، توێژی تەنکی سەربرین، برینێک تازە توێژی بەستبێ، برینی پەترۆبەستە.

ئاواسی

ئه‌نگووچک، هه‌نگووچک، سۆرانی، لفکه‌.

دیجلە

دیجلە رۆبارێکی گەورەیە کە لە دە چۆم پێک دێ و لە کۆندا (دەچڵە) شیان پێگوتووە، واتە ده لق چۆم؛ بەڵام نێوی کۆنتر و زانستیانەتر (تیژڕۆ ) بووە کە نێوی کۆنی دیجلە بووە و لە گاتاکان و لە زاراوەی پالەوی کۆنیشدا هاتووە و دواتریش بووە بە (تیگر، یان تگریس)، کە عەرەب گوڕویەتی و لە (تیگر)ەوە کردوویەتی بە تیجر و پاشان دیجر و ئەوسا دیجله؛ دیجله هەزار کیلۆمیتر بەناو خاکی کوردستاندا رەوت و رۆی هەیە.

بەرسام

نێوی یەکێ لە سەردارەکانی یەزگردی ساسانی بووە.

شەدەلار

1. ئەو سەروێنەی که ژنان بە شێوەی لار لەسەری دەبەستن؛ 2. ئاماژە بە ژنەکوردی شەدەبەسەری زەریف و خانومان؛ 3. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە.

خەندە

پێکه‌نین، کرانه‌وه‌ی هه‌ر دوو لێو له‌ شادی و خۆشحالی.

ئاکۆیان

نێوی گوندێکە لە ناوچەی بالیسان و نێوی ناوچە و هۆزێکە لەلای رانییە، لە باشووری کوردستان.

پەلکەزێڕ

پەلکەی زێڕین، ئاماژە بە قژی زەرد.

ڕەشیش

نمنمی باران، نەرمەباران.

گەردانە

ملوانکەی زێڕینی پڵپڵەدار.