ئەردەڵان
1. ئاردەڵان، نیوەزاراوەیێکی زمانی کوردییە؛ 2. تیرەیەکی کۆنی کوردن؛ 3. نێوی میرانی بنەماڵەی ئەردەڵانە؛ 4. نێوی بەشی له رۆژهەڵاتی کوردستان بووە له سەردەمی سەفەوییەکاندا؛ 5. نازنێوی شاعیری کورد (حسینعلی ئەردەڵان)ە؛ لە مێژووی کورد و کوردستانی شێخ موحەممەدی مەردۆخدا هاتووە: (ئاردەڵ نێوبانگی خوسرەوی ئاشەوانە کە یەزگردی شالیاری (ئێران) ی کوشت!)؛
ڕێشکاو
وەهم و خەیاڵ.
ماندان
1. کۆخی تاک و تەریک لە چیا و زۆزان؛ 2. نێوی کچی (ئەژدەهاک) ی پاشای (ماد) و نێوی دایکی کوورشی هەخامەنشی بووە کە لە تیرەی ماد بووە؛ 3. نێوی گوندێکە لە ناوچەی بارزان لە باشووری کوردستان.
ئاران
1. بنکەی ژیانی زستانەی کۆچەران؛ (هەموو چوونە هەواران، ئێمە ماوین لە ئاران)؛ 2. گەرمیان؛ 3. زەوینی تەخت و راسا؛ 4. دەشتی بەپیت و نەرمان؛ 5. ناوچەیەکی کوردنشینە لە لای زەلیای قەزوێن. بڕوانە وشەی ئار.
بڵێسە
بڵێزە، بڵێسەی ئاگر، کڵپەی ئاگر، زووانەی ئاگر.
چەپەک
1. گوند و خانووی دوور له رێبازی گشتیی، کهوێڵ و ههواری کل؛ 2. جۆگهی پێچهڵپێچ له تهختهمهرهزهی بڵند و نهویدا؛ 3. کهسێک که به دهستی چهپ کار دهکا یان دهنووسێ؛ 4. گوند یا باخی دووره دهست و دوور له سهرهڕێ.
رێژان
رێژنەی باران، دابارینی بەتاو. لەبارانی توندا خەڵکی دەڵێ: یا ئەڵڵا رێژانی بەخێر.
ڕێژاو
گوندێکە لەنێوان شارەکانی (جووانڕۆ و کرماشان) کە گەورەکانییەک و سەیرانگایەکی یەکجار خۆش و دڵگیرە و ناوچەیەکی کۆنە.
هەیبەر
سووژە، دۆز و مەبەستێکی شیاوی نووسین.
یاوان
1. وشکانی، بێئاوان؛ 2. یاوان کۆی وشەی (یاوا) یە. بڕوانە وشەی یاوا.