ئەهوەن
1. ئارام، لەسەرەخۆ، هێور؛ 2. نێوی یەکێ لە دۆستەکانی ئەژدەهاک بووە.
حەلیم
1. لهسهرهخۆ، بهتاقهت، هێمن و هێور؛ 2. چێشتی کهشکهک؛ 3. خواردنی حهلیم که له گهنمی کوڵاو و گۆشت درووست دهکرێ؛ 4. نێوێکی ژنانهیه.
باشوو
واشە، باشە، باشووک، مەلێکی راوکەرە، بەفارسیی پێیدەگوترێ: (بەحریی) و 38 تا 48 سانتیمیترە و زستانان لە کوردستان زۆرە.
کرمانج
کرماج، کوردماج، کوردمانج، 1. نێوی کۆنی کورد؛ 2. بەشێکی هەرەزۆر لە کورد لە باکووری کوردستان؛ 3. لە هەرێمی موکوریان بە لادێیی یان گوندیی دەڵێن: کرمانج.
زەریا
زرێ، زەلیا، دەریا.
سۆسان
گوندێکی بچووکە لە ناوچەی قوروە.
لاوکۆ
1. کوڕی لاو؛ 2. کوڕی تازەپێگەییشتوو؛ 3. کۆی لاو؛ لە زمانی کوردیدا نێوگەلێک کە پاشگری (ۆ)یان هەیە، زیاتر بۆ بانگکردنە لەبەر هەستی خۆشەویستیی. بڕوانە بۆ لاو.
کورتێ
کورتەباڵا، باڵابچکۆل؛ ئاماژه به ژنی باڵاکورتی جوانکیلە لە گۆرانیدا.
رۆسکان
نێوی هۆزێکی کورد بووە، لە ناوچەی هایمانی لای ئآنکارا، کە بە دەستی عوسمانییەکان هەڵداژراونەتە بولغارستان و بۆسنی.
باران
ئاوێ کە بە دڵۆپە لە هەورانەوە دادەڕژێ، واران، بارشت، وەشت.