دەوەنسا
نێوی ئەشکەوتێکە لە ناوچەی حەکاری لە کوردستان.
باتاس
1. گوندێکە لەلای حەریر لە ناوچەی شەقڵاوە لە باشووری کوردستان؛ 2. دوور نییە، ئەم نێوە لە بنەڕەتدا بەیتئاس بووبێ، واتە لە دوو وشەی (بەت بەمانای خوداوەند و ئاس بەواتای مەڵبەند) درووست بووبێ، کە پێکەوە دەبێتە: مەڵبەندی خواوەندی بەر لە زەڕدەشت. بڕوانە سان؛ بڕوانە بۆ بەێتاس.
سنەوبەر
جۆرێک لە دارکاج کە هەمیشە سەوز و بەرز و جوانە.
وەسان
1. ئاوەها؛ 2. لەکارکەوتن؛ 3. مانووبوون؛ 4. پاشگری نێوی گوندی (شێخ وەسان)ە لە ناوچەی بالیسان لە کوردستان.
ئادێ
ئهوان، ئهوانه.
ئەزنا
نێوی هۆزێکی کورد بووە لە نزیک خوڕەماوا و عەلیگوودەرز لە ناوچەی لوڕستان، لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان.
کەوڕوو
1. ڕوومەت وێنەی ڕوومەتی کەو؛ 2. ئاماژە بە کیژی جوانچاک.
ئیرازتۆ
ئەرارتۆ، پاتەختی کوردە مانایی یەکان بووە کە دەبێتە کەلاوەکانی زێویە لە 50 کیلۆمیتری شاری سەقز و بەشێکی بۆکانی ئێستا. بڕوانە زێویە.
جووتیار
جۆتکار، چاندەکار، زەویکێڵ، کەسێک کە خەریکی کێڵانی زەوین و کشتوکاڵە.
مژۆڵ
برژۆڵ، برژانگ.