ئارازیاس

شارێک بووه‌ ماده‌کان حکوومه‌تیان لێکردووه‌ و وێده‌چێ هه‌ر ئه‌و شاره‌ی دارایاس بووبێ له‌ په‌نای گوندی دریاز، له‌ شاروێرانی لای مه‌هاباد، که‌ که‌لاوه‌کانی ماوه‌. بڕوانه‌ (ئار) له‌ به‌شی کوڕان.

پاراستان

گوندێکە لەلای زمزیران لەناوچەی سەردەشت لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان.

نادر

کەموێنە، دەگمەن، بێهاوتا.

سایە

1. سی، نسێ، سێوەر، سێبەر؛ 2. خوێندنەوەی شت بە حونجی؛ 3. ژەنگی ئاسن؛ 4. هێما بە ماڵ و سامان؛ 5. وشەیەکە لە یاری وەرەقدا بەکار دەبرێ؛ 6. باڵاپۆشی پێش ئاوەڵای ژنانە؛ 7. وشتری ناڕەسەن.

شەنگەدار

1. شۆخ و سەرحاڵ؛ 2. داری جووان و لەبار.

ژیلیا

1. سەربزێو، بەجموجووڵ؛ 2. گوندێکە لە گەلیی لێتان سەربە ناوچەی رواندز لە باشووری کوردستان.

ئەشکان

1. ئەشکان یا ئاشکان واتە: شوێنێک کە کانی زۆری تێدا هەبێ؛ 2. نێوی گوندێکە لە داوێنی چیای ئالان کە کەوتۆتە پشت شاری سەردەشت؛ 3. ئەگەر لە ریشەی (ئاش)ەوە لێی بکۆڵینەوە، واتە: دۆڵی پڕ لەئاش، دۆڵی ئاشان، چەند ئاش پێکەوە، ئاشەکان، ئاشکان؛ 4. وشەی ئاشک دوو مانا دەدا، یەکەم: گەدە و ورگ؛ دووهەم: بەهێز و توانا، زۆردار و بەدەسەڵات؛ 5. لە چیرۆکی (وەیس و رامین) دا نێوی سێهەمین رەتەوەی (پاکۆیی)یەکانە؛ 6. نێوی بنەماڵەی گەورەی پاشایەتی ئێرانی بەر لە ساسانییەکانە کە 250 ساڵ بەر لە زایین سلووکییەکانیان لەناو برد و بە دەسەڵات گەییشتن. 7. هەروەها ئاشک یان ئەشک واتە: دڵۆپەکردنی ئاو یان فرمێسک.

هەژەند

سەیر و سەمەرە، سەرسووڕێن.

ڕۆژهەڵات

یەکێک لە چوار ئاراستەی سەرەکی، ئەو لایەی ڕۆژ لێی هەڵدێت

پرووکە

ترووکە، دەنکی وردی بەفر.