ئارشۆ
1. نەجم، نەبزووت؛ 2. نێوی یەکێ له سەردارەکانی سەردەمی ماد بووە. بڕوانە وشەی ئار.
ڕەخشندە
رەخشەندە. بڕوانە رەخشان.
قەشەنگ
قەشەنگێ، جوان و زەریف.
خەزان
1. خەزام، بەرۆش، مەنجەڵ، تێانە، قازان؛ 2. زەردبوونی گەڵای دار لە پاییزدا، گەڵاخەزان، گەڵاڕێزان، خەزەڵوەر؛ 3. تیانەی گەرماو یا حەمام.
ئارابخا
1. لە دوو وشەی (ئار و ئاپخا) پێکهاتووە کە (ئار) واتە: گڕ و (ئاپخا) بە زاراوەی ئاسووری کۆن واتە شار، یان مەڵبەند، کە بە سەر یەکەوە، واتای شاری گڕ دەدا، یان شوێنێ کە نەوتی هەبێ. 2. نێوی شاری کەرکووک بووە لە ساڵی 572 ی زایینی و ئەم نێوە هیچ پێوەندییەکی بە وشەی داتاشراوی (عەرەبخا)وە نییە؛ جیاواز لەوەی کە ئاشوورییەکان لە بەردە نووسراوەکانی خۆیاندا باسیان کردووه، کەرکووک لە سەردەمی ساسانییەکاندا لەبەر بوونی نەفت و گەرمیی ئەو شارە، بە (گەرمکان) بەنێوبانگ بووە و سریانییەکانیش بە (بینکرمان) نێودێریان کردووە. ئەم نێوە دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی پێنجەمی بەر لە زایین. بڕوانە وشەی ئار.
شای جوانان، کچ یان کوڕی زەریف و جووان.
شای جوانان، کچ یان کوڕی زەریف و جووان.
پاوێرە
نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکووری کوردستان کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە.
ستران
قام، گۆرانیی، لاوک.
کارناس
1. لەکارشارەزا؛ 2. لەکار سەردەرچوو، زانا لەکار.
کالمە
جۆرێ شمشێری کۆن کە لە شەڕی بەرانبەردا بەکار دەبرا.