کوێستان

چیا، کێو، کێفسان، کۆسار، زۆزان.

فاتلیە

فاتمی بچووک و ڕەزاشیرین، فاتیلێ، فاتە، فاتێ، فاتمۆکێ، فاتم، فاتمێ، هەموویان لە نێوی فاتم وەرگیراوە و بە پێی زاراوە، گۆڕانی بەسەردا هاتووە؛ سەربەند و ناوبەندی چەند گۆرانیی کوردین.

بەیرەم

1. بەگرام، بەغرەم، ئەم نێوە لە بنەڕەتدا و لە سەردەمی پێش هاتنی زەڕدەشتدا بەگرەم بووە، بە واتای جەژن، دوایی تورک وەریانگرتووە و بە نێوی خۆیان تۆماریان کردووە؛ وشەکە لە دوو وشەی (بەگ یان بەک و رام) پێکهاتووە و واتای جەژنی ئاگر دەدا؛ 2. واتای دیکەشی هەیە کە دەکاتە: باریە، لۆس، لۆسە، نوێڵ، کە ئاسنێکی گەورە و ئەستوورە بۆ جێبەجێکردنی جەستەی گەورە لە کاردا. بڕوانە بۆکان.

ئەردەڵان

1. ئاردەڵان، نیوەزاراوە‏‏یێکی زمانی کوردییە؛ 2. تیرەیەکی کۆنی کوردن؛ 3. نێوی میرانی بنە‏ماڵە‏ی ئە‏ردە‏ڵانە؛ 4. نێوی بە‏شی له رۆژهەڵاتی کوردستان بووە له‏ سە‏ردە‏‏می سە‏فە‏وییەکاندا‏؛ 5. نازنێوی شاعیری کورد (حسین‏علی ئەردەڵان)ە؛ لە مێژووی کورد و کوردستانی شێخ موحەممەدی مەردۆخدا هاتووە: (ئاردەڵ نێوبانگی خوسرەوی ئاشەوانە کە یەزگردی شالیاری (ئێران) ی کوشت!)؛

ژیلان

کۆی ژیلە، بزووتن و جمین. بڕوانە ژیلە.

تێلیناز

کیژی قژ ساف و زەرد.

ساڤۆ

گوڵێکە لە ناوچەی بادینان دەڕوێ و گوڵ لە رەنگی شین و پەمەیی و هیدیکە دەردەکا.

بێژا

بە وتە، قسەکەر.

بێکەس

1. تەنیا و رەبەن، تاک و کۆکم؛ 2. پاشنێوی شاعیری نەتەوەیی (فایەق بێکەس) ی باوکی (شێرکۆ بێکەس) ە.

نەوین

1. لە وشەی چاوگی (لێنەوین) وەرگیراوە، بە واتای بەرزکردنەوە و پڕپێداکردن، (لێ نەوی بەرزی کاتەوە)؛ 2. چەمینەوە، (دوو جار دانەوی قەڵەمەکەی هەڵگرێ).