ژاکۆ

نێوی چیایەکە لە ناوچەی سەرحەد لە باکووری کوردستان.

سوارە

1. سوار؛ 2. زاڵ، سەربەران؛ 3. سوواری ئەسپ؛ 4. دەستەی سوواران.

زێوەران

نێوی هۆزێکی کورد بووە له ناوچەی کەرکووک، کە بە دەستی دەوڵەتی عوسمانی هەڵداژراونەتە ناوچەی هایمانی لای ئآنکارا، بەڵام دواتر بەهۆی شەڕ دژی ئەرمەنی و مەسیحی، ئەم هۆزە و زۆر هۆزی دیکەی کورد بە دەستی عوسمانییەکان هەڵدژراون بۆ بولغارستان و بۆسنی و شوێنانی دیکە و لەوێ ماونەتەوە و زمانی خۆیانیان لەبیر کردووە و لەناو تورک و گەلانی دیکەدا تواونەتەوە.

ڕووگوڵ

روومەت گوڵ، روو وێنەی گوڵ.

هاولان

هاوهێلانە، هاوماڵ، هاوبەش.

سامان

سەروەت، پووڵ و ماڵ.

کارۆک

پۆ‌ڵا، ئاسنێکی سفت و قاییمە که به تینی 1400 پلە دەتوێتەوە و شمشێر و گورز و ئاسنەواڵەی دیکەی لێ درووست دەکەن.

بۆران

1. دابارینی بەفر و هەڵکردنی با پێکەوە، تۆف، کڕێوە و بادەوە؛ 2. بارانی بەخوڕ.

بەرکۆژە

1. پشکووژ، قۆپچە، دووگمە‌؛ 2. بەر، پێسیر، دادڕاوی یەخە تا سەر سینگ.

دیلە

جۆرێک گەنمی سووتاوی رەشە.