رۆسکان

نێوی هۆزێکی کورد بووە، لە ناوچەی هایمانی لای ئآنکارا، کە بە دەستی عوسمانییەکان هەڵداژراونەتە بولغارستان و بۆسنی.

ئارتم

کوڕی (بارس)ی ماد و یەکێ لە ئەمیرە گەورەکانی سەردەمی ئەژدەهاگ بووە. بڕوانە وشەی ئار.

کۆسار

بە زاراوەی هەورامی واتای کوێستانی بژوێن و پڕکانی دەدا.

ڕۆسا

نێوی یەکەم پاشای ئۆرارتۆیی یەکان بووە کە کە هێرشیان کردۆتە سەر مانایی یەکان لە ناوچەی بۆکان؛ جۆرێک خاکە کە بۆ هەوڕگەری بەکار دێ و کاسە و گۆزەی لێ درووست دەکەن، خاکی رۆسا تۆزێک ئاهەک و سیلیس و ئوکسیدی ئاسنی تێدا هەیە کە رەنگی جۆربەجۆری لێ دەردێ؛ نێوێکی کۆنی ئێرانییە و لە بەردەنووسەکەی بێستووندا هەیە؛ هەروەسا نێوی باژێڕێک و یەکێ لە کوردەدەسەڵاتدارەکانی خالدییە بووە کە لە بەردەنووسەکەی زێڕیندا نێودێر کراوە؛ دیسان لە بەردەنووسەکەی گوندی (بەستام)ی لای چایپاری بەشی قەرەزیائەدینی شاری (خۆی) نووسراوە کە: رۆسا لە دۆژ سالأنی 646 تا 680 ی بەر لە زایین فەرمانڕەوای هالیدیان بووە و هەمدیس لە بەردەنووسەکەی چیای (زاخان)ی لای سەراوئەردەوێڵ و بەردەنووسی چیای سەهەندیش نێودێر کراوە.

فەرمان

ئەمر، دەستوور. فەرمان و فرمان دو شتی لە یەک جیاوازن. فەرمان واتە: دەستوور، فرمانیش واتە: ئەرک و کار.

نما

1. دیمەن، چاوەنداز؛ 2. شاندەر، رووگەنوێن؛ 3. دیاری دا.

ڕێزاڵ

پارچەی باریکی وەک هەودا.

تۆشماڵ

سەرگەورەی بنەماڵە و هۆز.

گوندی

لادێیی، خەڵکی دێهات، کرمانج.

ئه‌رخه‌وان

دارێکه‌ گوڵێکی سووری ئاماڵوه‌نه‌وش ده‌کا، دارئه‌رخه‌وان پاش گوڵ گه‌ڵا ده‌رده‌کا.