مەروان

شاری مار، شارەمار، ماروان، مەریوان؛ مەروان نێوی کۆنی شاری مەریوانە، مەریوان لەرادە بەدەر ماری زۆرە، من بۆ خۆم دیومە و راستە. لەلای خوارووی شاری مەریوانەوە گوندێکی بچووک بەنێوی تازەدێ هەبوو کە لەبەر ماری زۆر سووتاندیان. بەهاران دەوروبەری زرێوار، دەڵێی شارەمارە، بن هەر کەڤرێ بەگەڕی و سەر هەر بەردێ هەڵدەیتەوە، کۆمەڵێک ماری تێدایە. خەڵکی بەساڵاچوو لە مەریوان دەڵێن: لەبەر ماری زۆر بووە کە ئەم شارە لەپێشدا به ماروان و پاشان مەروان و ئەوسا بە مەریوان نێودێر کراوە. لەلای خوارووی شاری مەریوانیشەوە لە سەر رێگای مەریوان بۆ سنە، پردێک هەبوو بەنێوی کەڵیکەوە کە دەپەڕییەوە بۆ گوندی ترخاناوا، بەسەر ئەو پردەدا، وەکوو مێروولە مار دەهاتن و دەچوون. یەک دوو گوندیش لە نزیک زرێبار بوون کە لە سرمیچی ماڵەکانیەکەوە، وەکوو گوو مشک ماری لێ بەر دەبووەوە، ئەو گوندانەشیان چۆڵ کرد و سووتاندیانن.

شاناو

نێوی بەرز و پڕئاوازە، نێوی شاهانە.

ئیلۆک

1. رەوەند و عێلی بچووک؛ 2. هێلانەی بچووکی باڵداران.

ناکاو

لەپڕ، لەخڵاف، کوتووپڕ.

هانۆ

هۆنۆ، یاریدەدەر، کەلگیر. (پارەکەی زۆرە، ئەگەر کەلمان بگرێ، باشە).

ڕوومانگ

روخسار وێنەی مانگ.

سەوین

سەوەتەی جێگەی دەفر و قاچاخ، سەلەشیرک.

نازە

1. کورتکراوەی نێوی نازەنین؛ 2. گۆشتی ژێر ناخوون.

بێباک

نەترس، ئازا و بەکار.

فەرکار

فەرمان راگەیێن، کەسێک کە دەستوور یان فەرمانێک رادەگەیێنێ و دەیخوێنێتەوە.