ئەنگۆرە
1. دەمی ئێوارە؛ 2. سەرەتای هەڕەت و گەییشتنی میوە و سەوزەوات؛ 3. ئەوکاتە، ئەوسا، ئەودەم.
چەپەر
1. سهنگهر، خهڵ؛ 2. دهرگا و دیواری له شووڵ یان بهرد بۆ بهرخ و کارژهله، کۆز، تهیمان؛ 3. تهتهر، نارده، پۆستهبهر، نامهبهر، نهوهن، شاتر؛ شاتر: به مانای نامهبهر پیادهی خێرا و تیژڕۆ.
کاژۆک
نێوێکی کوردییە.
دڵڕفێن
جوان و دڵگر، زهریف و لهبهردڵان.
ژیلەکۆ
نێوی چیایەکە لە ناوچەی حەکاری لە باکووری کوردستان.
ئەفروون
نێوی شاری کوردنشینی کووت بووە لە باشووری کوردستان لە سەردەمی ساسانییەکاندا. بڕوانە (زۆندۆر).
ساردۆریس
نێوی یەکەم پاشای (ئۆرارتۆ) بووە کە تیرەیەکن لە تیرە کۆنەکانی کورد کە هاوسەردەمی ئاشوورییەکان بوونە و بە سەرخاکی لۆلۆدا حوکومیان کردووە.
لێوئاڵ
ئاماژە بە ژن یان کچێک کە لێوی جوان و سوور بێ.
پریاسکە
پرێسکە، پریزە، بۆخچەی لە دەسرۆکە کە شتی تێدا بە دیاری دەبەن بۆ پێشکەشیی.
هاڵا
1. دۆست و هاواڵ؛ 2. پەنا، پەنابردن؛ 3. هەواڵ، ئاگا؛ 4. داد و فریاد.