باوزێ

گوندێکە بەرانبەر بە چیای ئاسۆس لە ناوچەی دووکان لە باشووری کوردستان.

بروسکە

بریسکە، درەوشین. (بریسکەی بەفری سەر کەل). برووسکە لە زمانی کوردیدا بۆ (برقیە)ی عەرەبی و تەلگراف بەکار دەبرێ.

بەردۆخ

ئامرازێکە لە دۆخی خەرەکدا کە جۆڵا بەکاری دێنێ.

گەیلان

گالان، گێڵان، گوند و دەشتێکە لە ناوچەی هەولێر لە کوردستان.

ئاماد

ئامه‌د، ئامات: 1. شاری شاران، گه‌وره‌شاری زه‌ڕده‌شتییه‌کان، گه‌وره‌شاری ناوچۆمان (بین النهرین)؛ 2. شاری هات و به‌خت و شانس؛ 3. نێوی شاری دیاربه‌کر بووه‌ 1500 ساڵ به‌ر له‌دایکبوونی حه‌زره‌تی عیسا؛ 4. ئامات، نێوی شاری ئامێدی بووه‌ له‌ 823ی به‌ر له‌زایین؛ 5. نێوی شارێکه‌ له‌ نێوان سه‌رده‌شت و مهاباد. بڕوانه‌ بۆ ئامێدی.

دانیار

1. پەروەردگار، بەخشندە؛ 2. ئینسانی دەست و دڵئاوەڵا.

بۆکان

شارێکە لە کوردستانی ڕۆژهەڵات. بۆکان لە دوو وشەی (بەغ یان بوغ) و کۆی(ان) پێکهاتووە، بەغ و بوغ، بوگ یان بوک، واتە: خودا، بەخشندە، پێشەوا سەرۆک؛ لەسەردەمی زەڕدەشتییەکاندا دوو دەستە لە کار و باری بەڕێوەبردندا دەوریان هەبووە، (بوغەکان و موغەکان)، بوغەکان بەرپرسی کار و باری سەربازیی و موغەکان خەلیفەی کار و باری ئایینی بوونە؛ بەغ و بوغ، گۆڕانی بەسەردا هاتووە و بۆتە بۆگ و بۆک، کە لەگەڵ کۆی (ان) بووە بە بۆکان، واتە: جێگای خودا، پێشەوا، یان سەرداری جەنگیی زەڕدەشتییەکان؛ بۆکانیش شارێکی کۆنە و ماناییەکان لەوێدا ژیاونو، نموونەی دیکەشمان هەر لە دەوری شاری بۆکان و شوێنانی دیکەی کوردستاندا هەیە کە بەڵگە و گەواهن بۆ ئەم بانگاشەیەی ئێمە، وەکوو: گوندەکانی بۆگەبەسی، ئیسکی بەغدا، بێشاسپ، بێتووش، بێتبەگ، بەێتاس، بێژوێ و زۆری دیکە. بڕوانە بۆ بێتبەگ لە بەشی کوڕان.

ژێهات

لێهاتوو، هەڵکەوتوو.

سۆدیس

نێوی چیایەکە لە ناوچەی وان کە بەرزایی یەکەی 3146 میترە.

سەگرمە

سەرەتای بەرەی شەڕ، ئەو شوێنەی کە سەنگەر دەگیردرێ؛ 2. نێوی شاخێکە لە ناوچەی کۆیە لە کوردستانی باشوور؛ 3. چیایی سەخت و چڕوپڕ.