ئاکۆیان

نێوی گوندێکە لە ناوچەی بالیسان و نێوی ناوچە و هۆزێکە لەلای رانییە، لە باشووری کوردستان.

قارووش

جۆرێک گیایە کە گەسکی لێ درووست دەکەن.

ڕەواز

1. رێباز، رێگای هاتوچۆی خەڵک؛ 2. رێزەبەردی سەر ملەی کێو.

چیا

1. کەژ، کێو، کوێستان، شاخ، کێوی بەرز؛ 2. چیاگ، سارد، فێنک.

پەرەنگ

لەرزانەی گوارە، پۆلوو، پەنگر، سکڵ.

لاڤە

1. وشەیەکی کرمانجییە، واتە: شفا و لاڵە، تکا و پاڕانەوە؛ 2. جەحێڵ، خورت، گەنج؛ 3. نێوی ئەشکەوتێکە لە ناوچەی حەکاری لە باکووری کوردستان.

خەمیس

گوێز و مێوژی کوتراو پێکه‌وه‌.

لەزێ

بەلەز، بەپەلە؛ لەزێ هێمایە بە گورجوگۆڵ؛ بەدەستوبرد.

زێوەرکۆ

نێوی گوندێک بووە لە ناوچەی کووت لە باشووری کوردستان که خەڵکەکەی هەڵداژراونەتە شوێنانی دیکە و عەرەبیان هێناوەتە جێگایان.

رێژان

رێژنەی باران، دابارینی بەتاو. لەبارانی توندا خەڵکی دەڵێ: یا ئەڵڵا رێژانی بەخێر.