ڕۆژهەڵات

یەکێک لە چوار ئاراستەی سەرەکی، ئەو لایەی ڕۆژ لێی هەڵدێت

ئێلم

نێوی تەپۆڵکەیەکە لە رۆژاوای جزیر، لە کوردستانی سووریە.

ئارناس

نێوی تیرەیەک بووە لە هۆزی داکشۆری لە باکوور‌ی کوردستان. بڕوانە وشەی ئار.

باوێژ

باهاوێژ. بڕوانە باوێژان.

کۆما

کۆما وشەیەکی کرمانجییه و واتای، کۆمەڵ، گرسە، ڕمه، تۆپەڵ، کۆگا دەدا‌،‌ وەکوو: کۆما مووزیکا دیاکۆ.

سەمسوور

باژێڕ و ناوچەیەکی کۆنە لە باکووری کوردستان کە چیای نەمروودی لەباوەش گرتووە و ئەرمەنیشی لێدەژی. تورکەکان نێوەکەیان گۆڕیوە و کردوویانە بە ئادیامان.

باشیل

1. کۆڵوانە، چارۆکە، شان و قۆڵ؛ 2. ئاوارە و دەربەدەر؛ 3. پاشگری وشەدووانەی (شانوباشیل)ە.

داسن

1. خوازبێن؛ نێوی هۆزێکی کوردی سەر بە ئایینی ئیزیدییە لە کوردستان کە زۆربەیان لە باکووری کوردستان و ئەرمەنستان دەژین؛ 2. داسن ئاییزایەکە وەکوو ئایینی ئیزیدی و ئەلحەق وهیدیکە.

رێشانکۆ

نێوی هۆزێکی کورد بووە، لە ناوچەی هایمانی لای ئآنکارا، کە بە دەستی عوسمانییەکان هەڵداژراونەتە بولغارستان و بۆسنی.

میران

1. کۆی میر، پاشا؛ 2. میران نێوی هۆزێکی کوردی کۆچەریی بووە لە کوردستان؛ میر لە کوردیدا، کورتکراوەی نازنێوی (ئەمیر) ە و لەگەڵ وشەی (اَمیر) ی فارسیی، کە واتای (سەیید) دەدا، جیاوازە. نموونەی میرەکانی کوردستان: (میری سۆران و میری بۆتان) ە.