پڵنگ

1. گیانلەبەرێکی دڕندەیە؛ 2. تێکەڵوپێکەڵ و ئاڵۆز.

بەرموور

ملوانکە، گەردانە.

خابوور

چەمێکە لە (سەرێ کانی) یەوە سەرچاوە دەگرێ و لە نێوان زاخۆ و سلۆپیشەوە تێدەپەڕێ و یەکێ لەو چۆمانەیە کە دەڕژێتە چەمی فورات لە باکووری کوردستان. حکوومەتی فاشیستی سووریە، نێوی (سەرێ کانی) گۆڕیوە بە (رأس العین)، وەکوو حکوومەتی دڕ و کوردکوژی تورکیە کە نێوی هەموو شار و گوند و دەشت و رۆبارەکانی کوردستانی لەو بەشە داگیرکراوە کردووە بە تورکی!!

شەمێ

شەم، مۆم، ئاماژە بە شەم.

هاوبەش

هاوکار و شەریک لە کار و کاسپی یان موڵک و ماڵدا.

بێوران

گوندێکی خۆش و دڵگیرە لەڵای سەردەشت لە کوردستان.

چازان

1. حەکیم، پزیشک؛ 2. زانا؛ 3. چاکزان، باش لەشتزان؛ 4. ئازارناس، ئەو کەسەی کە سەری لە نەخۆشی و ئێشوئازار دەردەچێ.

دارتاکۆ

نێوی سەردارێکی کوردی سەردەمی (کوورش)ی هەخامەنشی بووە.

شنروێ

چیایەکی بەرزە کەوتۆتە لای خۆرهەڵاتی هەڵەبجە، لە سەر ترۆپکی ئەم چیایە دوو کانیی خۆشی هەیە کە نێویان (قەمان و وەزگێڵ)ە.

شەیدا

شێت و شێواوی ئەڤین، دێوانەی عەشق، ئاڵۆز و پەشۆکاو لە ئەویندا.